Author :
Abstract
Tüm dünyaya yayılan Covid-19, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından pandemi olarak kabul edilmiştir. Covid-19 pandemisi, tüm dünyada milyonlarca insanın enfekte olmasına ve çok sayıda kişinin yaşamını kaybetmesine neden olmuştur. Özellikle yaşlılar, COVİD- 19 virüsü sebebiyle hayatını kaybetme riski yüksek olan kırılgan bir gruptur. Bu çalışmada Covid-19 salgınının ortaya çıkması sonucu maruz kaldığımız pandemi günlerinde toplumun dezavantajlı gruplarından olan yaşlılar açısından durumun çok yönlü değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye'de ve Dünya'daki yaşlı nüfusun durumu, Covid-19'un yaşlılar üzerinde etkisi ve yaşlılara yönelik öneriler ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Çalışmanın sonucunda, Covid-19 virüsünden olumsuz etkilenen yaşlı bireylere yönelik önlemlerin daha detaylı incelenerek salgının sosyal ve psikolojik etkilerinin de ele alınmasının gerekliliği vurgulanmıştır. Yaşlılar her açıdan değerli olmakla birlikte yalnızca fizyolojik açıdan korunmaları yeterli görülmemektedir. Pandemi süresince sosyal ve psikolojik açıdan destekleyici uygulamaların da planlanması ve hayata geçirilmesi önem arz etmektedir.
Keywords
Abstract
The World Health Organization (WHO) has accepted Covid-19 which has spread around the world, to be a pandemic. The Covid-19 pandemic has caused millions of people worlwide to get infected and many people to die. Especially the elderly are a fragile group with a higher risk of dying due to the COVID-19 virus. This study aimed to evaluate the Covid-19 pandemic on the elderly, who are among the disadvantageous groups in society, in a multi-directional way. In line with that purpose the study approached the condition of the elderly population in Turkey and in the world, impact of the Covid-19 on the elderly and recommendations for the elderly, in detail. As a result, the study stressed the necessity of examining the measures aimed at the elderly individuals who are affected by the Covid-19 virus negatively, in detail and approaching the social and psychological impacts of the pandemic as well. The elderly are valuable in every respect and it is not adequate to protect them only physiologically. It is also important that socially and psychologically supportive applications be planned and put into practice throughout the pandemic process.
Keywords
- Agarwal, S, Busse, PJ, (2010). Innate and adaptive immunosenescence. Ann Allergy Asthma Immunol,
- Agarwal, S, Busse, PJ, (2010). Innate and adaptive immunosenescence. Ann Allergy Asthma Immunol, 104:183.
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Koronovirüs Bilgilendirme Rehberi II,https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/42278/bilgilendirme-rehberi2.pdf, 2020 (erişim tarihi;20.07.2020)
- Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2020). Yaşlı Nüfusun Demografik Değişimi (2020). 1-26. Erişim tarihi: 10.11.2020. Erişim adresi: https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/45354/yasli-nufus- demografik-degisimi-2020.pdf
- Aktürk H. (2020). Yeni Koronavirüs Hastalığı Pandemisi Döneminde Online Yaşam ve Psikolojik Etkileri, Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Psikiyatri Ana Bilim Dalı.
- Altın Z. (2019). Güvencesiz hayatlar: Göç göçmenlik beslenme ve sağlık, Toplum ve Hekim; 34(4):216-Altın Z. (2020). Covid-19 pandemisinde yaşlılar, Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi, 30 (Ek sayı):49- 57.
- Aslan R. (2020). Tarihten günümüze epidemiler, pandemiler ve Covid-19, Ayrıntı Dergisi, 8(65): 35-41.Bakan S, Deveboynu ŞN, Kartal FT. (2020). COVID-19 Pandemisinde bağışıklık üzerine antioksidan vitaminlerin etkisi, Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, 140-148.
- Beğer T, Yavuzer H. (2012). Yaşlılık ve yaşlılık epidemiyolojisi. Klinik Gelişim, 25, 1-3.
- Birinci M, Bulut T. (2020). Covıd-19’un sosyo-ekonomik yönden dezavantajlı gruplar üzerindeki etkileri: sosyal hizmet bakış açısından bir değerlendirme, Sosyal Çalışma Dergisi, 4(1):62-68.
- CDC COVID-19 Response Team (2020). Severe outcomes among patients with coronavirus disease2019 (COVID-19)-United States, Centers for Disease Control and Prevention, Morbidity Mortality Weekly Report, 69(12): 343-346.
- CDC COVID-19 Preliminary estimates of the prevalence of selected underlying health conditionsamong patients with coronavirus disease 2019-United states, Morbidity Mortality Weekly Report. 2020; 69(13):382.
- Courtin E, Knapp M, (2017). Social isolation, loneliness and health in old age: a scoping review. Health and Social Care in the Community, 25(3), 799-812.
- COVID-19 pandemisi’nde Meslek Hastalığı Tanı Kılavuzu 2019. Şahan C, Aydın E, Arkan ÖG,Alagüney ME, Demiral Y. Erişim tarihi: 10.11.2020, erişim adresi: orona. hasuder. org.tr/wp- content/uploads/Mesleksel-COVID_19_Tanı_Rehberi_2020.pdf
- Dietz W, Carlos, SB. (2020). Obesity and its Implications for COVID 19 Mortality.
- Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2020). Engelli ve Yaşlı hizmetleri Genel Müdürlüğü, Engellive Yaşlı İstatistik Bülteni, Erişim tarihi: 21.07.2020, Erişim adresi: https://www.ailevecalisma.gov.tr/eyhgm/sayfalar/istatistikler/engelli-ve-yasli-istatistik-bulteni/
- Çukur CŞ, ve diğ., (2020). Kovid-19’un Psikolojik Faktörler Açısından Değerlendirilmesi ve PolitikaÖnerileri 2020. Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Araştırmalar (ULİSA) Enstitüsü, 3, 24-35. https://aybu.edu.tr/yulisa/contents/files/ULI%CC%87SA_12_3_Haziran_2020(1).pdf
- Demir Çelebi, Ç. ve Yukay Yüksel, M. (2014). Yaşlılık ve yaşlılara sunulan psikolojik danışma ve rehberlik uygulamalarına bir bakış, Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 4(2), 175-202.
- DPT (2007). Türkiye’de yaşlıların durumu ve yaşlanma ulusal eylem planı, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Yayin no DPT: 2741.
- Gencer N. (2020). Kovid-19 sürecinde yaşlı olmak: 65 yaş ve üstü vatandaşlar için uygulanan sokağaçıkma yasağı üzerine değerlendirmeler ve manevi sosyal hizmet. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi 4(1), 35-42.
- Grasselli G, Zangrill, A, Zanella A, Antonelli M, Cabrini L, Castelli A, ... & Iotti, G. (2020). Baselinecharacteristics and outcomes of 1591 patients infected with SARS-CoV-2 admitted to ICUs of the Lombardy Region, Italy. Jama, 323(16), 1574-1581.
- Gündoğan N, Biçerli MK, Lordoğlu K, Özkaplan N. (2012). Çalışma Ekonomisi-I. T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2675, Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1641, Eskişehir.
- Hasuder. (2020). Yeni Koronavirüs (COVID-19) Hastalığı İçin Yaşlılık Riskli Bir Dönem! - YeniKoronavirüs Hastalığı 2019. Erişim tarihi: 10.10.2020, https://korona.hasuder.org.tr/yeni-koronavirus- covid-19-hastaligi-icin-yaslilik-riskli-birdonem/
- Imai N, Dorigatti I, Cori A, Riley S, Ferguson NM. (2020). Estimating the potential total number ofnovel Coronavirus cases in Wuhan City, China. Imperial College London (22-01-2020). Publisher Full Text.
- Işığıçok, Ö. (2014). İstihdam ve İşsizlik. Bursa: Dora Yayınları.
- İçişleri Bakanlığı (2020). 81 İl Valiliğine 18 Yaş Altı ile 65 Yaş ve Üzeri Kişilerin Sokağa ÇıkmaKısıtlaması Genelgesi, Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı, Erişim adresi: https://www.icisleri.gov.tr/81-il-valiligine-18-yas-alti-ile-65-yas-ve-uzeri-kisilerin-sokaga-cikma-
- kisitlamasi-genelgesi, Erişim Tarihi: 10.10.2020.
- İnce C. (2020). Afetlerde sosyal savunmasız bir grup olarak yaşlılar: Covıd-19 örneği, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 7(9), 184-198.
- Karcıoğlu Ö. (2020). COVID-19: Epidemiyolojik bilgilerimiz ve hastalığın dünyadaki gidişi, Journal of ADEM 1(1);55-71.
- Kasapoğlu A. (2019). Türkiye’de aile yapisi, Türkiyenin Toplumsal Yapısı Bölümü İçinde, Erzurum Atatürk Üniversitesi, Açık Öğretim Fakültesi Yayını.
- Karakuş B. (2018). Türkiye'de Yaşlılara Yönelik Hizmetle, Kurumsal Yaşlı Bakımı ve Kurumsal YaşlıBakımında İllerin Durumu, Ertem Basım yayın, Ankara. Erişim tarihi: 05.10.2020, Erişim adresi: Aileve Çalışma Bakanlığı: https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/9323/kitaptuerkiyede-yaslilara-yonelik- hizmetler-kurumsal-ya%C5%9Fl%C4%B1-bak%C4%B1m%C4%B1-ve-illerin-durumu2018.pdf
- Kartal A, Ergin E, Kanmiş HD. (2020). COVID-19 Pandemik salgın döneminde yaşam kalitesiniarttırmaya yönelik sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite önerileri. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, 149-155.
- Kimball A, Hatfield KM, Arons M, James A, Taylor J, Spicer K, Bell JM. (2020). Preliminary estimatesof the prevalence of selected underlying health conditions among patients with coronavirus disease 2019—United States, February 12–March 28, 2020.
- Li Q, Guan X, Wu P, Wang X, Zhou L, Tong Y, Ren R, Leung KS, Lau EH, Wong JY., et al. (2020).Early transmission dynamics in Wuhan, China, of novel coronavirus-infected pneumonia. N. Engl. J. Med.
- Mody L, Riddell J, Kaye K, Chopra T. (2014). Common infections. In: Current Diagnosis & Treatment: Geriatrics, 2nd ed, Williams BA, Chang A, Ahalt C, et al (Eds), McGraw-Hill Education.
- Oflaz F. (2020). Covid-19 pandemisi ve yaşlılar. Erişim tarihi: 02 Ekim 2020, https://korona.hasuder.org.tr/covid-19-pandemisi-ve-yaslilar/
- Porcheddu R, Serra C, Kelvin D, Kelvin N, Rubino S. (2020). Similarity in case fatality rates (CFR) ofCOVID-19/SARS-COV-2 in Italy and China. The Journal of Infection in Developing Countries, 14(02), 125-128.
- Richard A, Loura N. (2020). COVID-19 and the consequences of isolating the elderly. The Lancet Public Health. DOI: 10.1016/ S2468-2667(20)30061-X
- Richardson S, Hirsch JS, Narasimhan M, Crawford JM, McGinn T, Davidson KW, ... & Cookingham J.(2020). Presenting characteristics, comorbidities, and outcomes among 5700 patients hospitalized with COVID-19 in the New York City area. Jama.
- Sağlık Bakanlığı (2020). Covid-19 Bilgilendirme Sayfasi, Erişim Adresi: https://covid19.saglik.gov.tr/tr-66300/covid-19-nedir Erişim Tarihi: 14.10.2020.
- Taşdelen B. (2020). COVID-19 salgın sürecinde yaşlılağa bakış: 280 karakter yaşlılar hakkında ne söylüyor?. Turkish Studies, 15(6), 877-891.
- Türk A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) Pandemisi sürecinde yaşlilara yönelik uygulamalar veyaşlilarin psiko-sosyal durumu üzerine bir değerlendirme. Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını, 35.
- Türkiye İstatistik Kurumu, (2019). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi. Erişim tarihi: 8.11.2020, Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1059
- Türkiye İstatistik Kurumu, (2020). Erişim tarihi: 20.10.2020, Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33705
- UNFPA, Küresel teknik bilgi notu covıd-19’un yaşlılar açısından sonuçları: salgına müdahale,https://turkey.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/UNFPA_Technical_Guide_Older_Persons_and_COVI D19_Turkish.pdf, 2020, (erişim tarihi:20.07.2020)
- Üstün Ç, Özçiftçi S. (2020). COVID-19 Pandemisinin sosyal yaşam ve etik düzlem üzerine etkileri: Bir değerlendirme çalışması, Anadolu Klin, 25 (Özel Sayı 1):142-153.
- Üstün A. (2020). Koronavirüs (Covıd-19) Pandemisi Sürecinde Yaşlılara Yönelik Uygulamalar veYaşlıların Psiko-Sosyal Durumu Üzerine Bir Değerlendirme, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını, Temmuz-Aralık, 35-46.
- Varışlı B, Gültekin T. (2020). Yaşlı ayrımcılığının pandemi hali: COVID-19 sürecinde kuşaklararası etkileşimin dönüşümü. Turkish Studies, 15(4), 1227-1237.
- Yasin Y. (2020). Türk Tabipleri Birliği, Covid 19 Pandemisi Altıncı Ay Değerlendirme Raporu.
- Yerli G. (2017). Yaşlılık dönemi özellikleri ve yaşlılara yönelik sosyal hizmetler. Journal of International Social Research, 10(52), 1278-1287.
- Zhonghua Liu Xing Bing Xue Za Zhi (2020). The epidemiological characteristics of an outbreak of2019 novel coronavirus diseases (COVID-19) in China, Epidemiology Working Group for NCIP Epidemic Response, Chinese Center for Disease Control and Prevention, 41(2):145-151.
- WHO [World Health Organization], (1972). Psychogeriatric, report of a WHO Scientific Group, Technical Reports Series 507, Geneva. Cited in Davise AM. Epidemiology 185; 14(1):9-21.
- WHO [World Health Organization], (1984). The uses of epidemiology in the study of the elderly. WHO, Technical Reports Series 706, Geneva:8-9.
- WHO [World Health Organization], (2020). Infection prevention and control for long-term carefacilities in the context of COVID-19. Erişim tarihi: 25.10.2020, Erişim adresi:https://www.who.int/publications/i/item/infection-prevention-and-control-for-long-termcare-facilities- in-the-context-of-covid-19
- WHO [World Health Organization], (2020). Coronavirus disease 2019 (COVID-19) situation report –51, Erişim adresi: https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200311- sitrep-51-covid-19.pdf?sfvrsn=1ba62e57_10, Erişim Tarihi: 14.11.2020.
- WHO [World Health Organization], (2020a). COVID-19 weekly epidemiological update, World HealthOrganization, Erişim adresi: https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-- -10-november-2020, Erişim Tarihi: 15.11.2020.
- 65 Yaş ve Üstü ile Kronik Rahatsızlığı Olanlara Sokağa Çıkma Yasağı Genelgesi. (2020). Erişim tarihi:1 Mayıs 2020, https://www.icisleri.gov.tr/65-yas-ve-ustu-ile-kronik-rahatsizligi-olanlara-sokaga-cikma- yasagigenelgesi
