Author :
Abstract
Türkiye'nin dış politikasında Güney Kafkasya öncelikli yerlerden birini tutmaktadır. Güney Kafkasya'da Türk-Müslüman nüfusunun varlığı, tarihin her aşamasında Türkiye açısından bölgenin önemini artırmıştır. Güney Kafkasya'nın önemli stratejik noktalarından biri olan Nahçıvan, Türkiye siyasetinde önemli yere sahiptir. Nahçıvan, uzun süre zarfında önce Osmanlı Devleti'nin, daha sonra Türkiye Cumhuriyeti'nin yoğun siyasi desteği içinde gelişmiştir. Önemli stratejik ulaşım yolları üzerinde yerleşen Nahçıvan, tüm Türk Cumhuriyetleri ile Türkiye arasında doğrudan bir karasal bağlantı görevini görmüştür. Çalışmada, Türkiye'nin Güney Kafkasya politikasında Nahçıvan'ın bölgesel öneminin tarihsel gelişimi incelenecek, Türkiye'nin Nahçıvan'ın garantörüne dönüşme süreci irdelenecek ve Türkiye-Azerbaycan ilişkiler çerçevesinde Nahçıvan faktörünün güncel durumu değerlendirilecektir.
Keywords
Abstract
The South Caucasus region occupies one of the first places in Turkey's foreign policy. The presence of the Turkish-Muslim population in the South Caucasus, has increased the importance of the region in terms of each stage in Turkey's history. Nakhchivan is one of the important strategic points in the South Caucasus and occupies an important place in Turkish politics. Nakhchivan developed for a long time with intensive political support, first from the Ottoman Empire, then from the Turkish Republic. Nakhchivan, located on important strategic transport routes, is a direct link between all the Turkish republics and Turkey. Nakhchivan, located on important strategic transport routes, is a direct link between all the Turkish republics and Turkey. The study will examine the historical development of Nakhichevan's regional significance in Turkey's South Caucasus policy, explore Turkey's path to becoming a guarantor of Nakhichevan, and assess the current state of the Nakhichevan factor within the framework of Turkish-Azerbaijani relations.
Keywords
- Azərbaycan Tarixi, 1900-1920-cı illər. (2001), 7 Cilddə. 5. Cild. Bakı, AMEA Nəşri.
- Azərbaycan Tarixi, 1900-1920-cı illər. (2001), 7 Cilddə. 5. Cild. Bakı, AMEA Nəşri.
- Benhür, Ç. (2009), Türk Birliklerinin Azerbaycan'ı Tahliye Etmesi 1918. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), ss. 23-31.
- Cəfərli, E.Y. (2008), Naxçıvanda erməni-Azərbaycan münaqişəsi. Bakı, Nurlan Nəşriyyatı.
- Efe, H., Kızıl, M. (2017), Sınır Kavramı ve Tarihsel Süreç İçinde Türkiye-İran Sınırının Oluşumu ve Önemi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (1), ss. 77-90.
- Əliyeva, J. (15 Noyabr 2020), 30 illik Həsrətə Son Qoyuldu. Xalq Qəzeti, 238, s.8.
- Hacıyev, İ.M., Şıxəliyev, E.A., Cəfərli, E.N., Şabanov. M.S. (2017), Böyük güclərin Azərbaycanla bağlıgeosiyasi maraqlarında Naxçıvanın yeri. Bakı, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Elmin İnkişafı Fondu.
- Hacıyev, İ. (15 Mart 2016), "Dostluq və qardaşlıq müqaviləsi" dostluq və qardaşlığa xidmət etməlidir. 525-ci qəzet. 34, s.2-4.
- Hacıyev, İ. (13 Mart 2018), Naxçıvan Muxtar Respublikası dinamik və dayanıqlı inkişaf yolundadır. Xalq qəzeti. 56, s.7.
- Hacıyev, İ.M. (2019), Moskva Müqaviləsi ve Naxçıvanın Azərbaycanın Himayəsində Muxtar Ərazi Statusu. AMEA-nın Naxçıvan Bölməsinin Elmi Əsərləri. 3, s. 9-16.
- Hüseynzadə, L. (2001), Araz şahiddir ki. Türk ordu generalı Kazım Qarabəkir paşa Naxçıvanda (1918-1920- ci illər). Bakı, Nurlan Nəşriyyatı.
- Kop, Y. (2003), 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşında Ermeniler. ErmeniAraştırmaları. 1. Türkiye KongresiBildirileri. I cilt. Ankara: Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi, Ermeni Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, s. 553-566.
- Məmmədov, M. (15 May 2010), Azərbaycan-Türkiyə əlaqələrində Naxçıvanın mövqeyi, Azərbaycan Qəzeti, 89, s.3.
- Musayev, İ. (1996), Azərbaycanın Naxçıvan və Zəngəzur bölgələrində siyasi vəziyyət və xarici dövlətlərin siyasəti (1917-1921-ci illər). Bakı, AMEA Nəşriyyatı.
- Mustafayev, A. (2013), Ermenstanın soyqırım ve deportasiya siyasətində Naxçıvan, Bakı, ADPU Nəşriyyatı.Öztığ, L. İ. (2018), Türkiye ve Ermenistan İlişkilerinde Nahçivan Sorunu. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 18(36), ss. 413-430.
- Qafarov, V. (2011), Türkiyə - Rusya Münasibəylərində Azərbaycan Məsələsi (1917-1921). Bakı, Azərnəşr.Quliyev, N., (2006), Naxçıvan Xanlığının Əhalisi. Tarixi Demoqrafik Tədqiqat. Bakı, Elm Nəşriyyatı.
- Sadıqov, S.H. (1995), Naxçıvan Muxtar Respublikası tarixindən. Bakı, Azərbaycan EA Milli Münasibətlər İnstitutu.
- Soysal, İ. (1989), Türkiye’nin Siyasal Antlaşmaları, Cilt 1 (1920-1945), Ankara, TTK Yayınları.
- Sultanova, M. (25 Mart 2018), Muxtariyyət, mədəniyyət və gənclər paytaxtı – Naxçıvan. Xalq Qəzeti, 42, s.5Şimşek, O. (2010), Nahçıvan’In Jeopolitik ve Jeostratejik Önemi. Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Journal of the Institute of Social Sciences Sayı, (6), ss. 111-132.
- Ural, S. (2011), Kurtuluştan Mondros Mütarekesi’ne Elviye-i Selâse’de Yaşanan Sorunlar. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 47, ss. 647-676.
- https://president.az/articles/45924 Erişim Tarihi: 25.03.2021
