Author:
Abstract
Dünyanın en büyük yirmi ekonomisi arasında yer alan ve gelişmekte olan bir ülke Türkiye, 2001 krizinden sonra 2013 yılına kadar hızlı bir büyüme trendine girmiş ve özellikle üretim, milli gelir, ihracat, bütçe dengesi, fiyat ve kur istikrarı açısından önceki dönemlere kıyasla oldukça iyi bir makroekonomik performans sergilemiştir. Bunda 2001 krizinden sonra TCMB’nin bağımsız hale getirilerek fiyat istikrarı hedefine odaklanmasının sağlanması, para politikasının şeffaf ve hesap verebilirliğinin artırılması, mali disiplinin gerçekleştirilerek faiz dışı bütçe fazlasının yükseltilmesi, finansal piyasaların gelişmişliği ile derinliğinin artırılması, özelleştirmelerin tamamlanması gibi yapısal ve kurumsal reformlar ile Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı’nın başarılı bir şekilde uygulanmasının büyük rolü olmuştur. 2013 yılından itibaren ise reform kapasitesinin yitirilmesi, yurt içi ve yurt dışı kaynaklı olarak yaşanan negatif şoklar, jeopolitik risklerdeki artışlar, fiyat ve kur istikrarının bozulması gibi sebeplerle Türkiye’nin makroekonomik performansı zayıflamıştır. Çalışmanın amacı son dönem iktisadi veriler ışığında Türkiye ekonomisinin 2003-2021 yılları arasındaki makroekonomik performansını incelemektir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre Türkiye’nin makroekonomik performansını tekrardan artırabilmesi için enflasyonla mücadeleyi ve fiyat istikrarını sağlamayı temel iktisat politikası hedefi olarak belirlemesi, sıkı para ve maliye politikası ile parasal ve mali disiplini sağlaması, faiz dışı bütçe fazlasını artırması, doğrudan ve dolaylı yabancı yatırımları teşvik edebilmek için güven ortamını iyileştirmesi, cari açıkları kontrol altına alabilmek için döviz kuru istikrarını sağlaması, ihracat ürünleri ile pazarlarını çeşitlendirebilmesi, ara ve yatırım mallarında dışa bağımlılığı azaltması ve bunun için de alternatif enerji kaynakları yatırımlarına ağırlık vermesi gerekmektedir.
Keywords
Abstract
Turkey, a developing country that is among the twenty largest economies in the world, entered a rapid growth trend until 2013 after the 2001 crisis and achieved a very good macroeconomic performance especially in terms of production, national income, exports, budget balance, price and exchange rate stability compared to previous periods demonstrated economic performance. In this, after the 2001 crisis, focusing on the goal of price stability, the central bank independent state by maintaining the provision of transparent and to increase accountability of monetary policy, fiscal discipline, were performed, and the primary budget surplus, increasing privatization, increasing the depth and sophistication of financial markets such as the completion of structural and institutional reforms with a strong economy has been a big part of the transition to the successful implementation of the program. Since 2013, Turkey's macroeconomic performance has weakened due to the loss of reform capacity, negative shocks caused by domestic and foreign sources, increases in geopolitical risks, deterioration of price and exchange rate stability. The aim of the study is to examine the macroeconomic performance of the Turkish economy between 2003-2021 in the light of recent economic data. According to the findings from the study, Turkey's macroeconomic performance and policy to ensure price stability, the fight against inflation to increase again as the goal of basic economic determination, monetary and fiscal policy and tight monetary and fiscal discipline to ensure the primary budget surplus to increase in order to encourage foreign direct and indirect investments of the trust to improve the environment to maintain stability of the exchange rate current account deficits under control in order to get it to diversify its markets and export products, in decommissioning and investment goods, it is necessary to reduce external dependence and to focus on investments in alternative energy sources.