Author :
Abstract
Varlık Vergisi, 1942 tarih ve 4305 sayılı Kanun ile Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde oy birliği ile kabul edilmiştir. Çıkarılan bu kanun ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti, kişisel servet sahibi olan yurttaşlarını varlık vergisi mükellefi yaparak kamu harcamalarına katkı sağlamayı amaçlamıştır. Ancak varlık vergisi o yıllarda daha fazla servete sahip olan gayrimüslim halkın mallarına el koymak için çıkardığı iddialarına neden olmuştur. Kanunun yürürlükte olduğu süre içerisinde birçok aksaklıkların meydana geldiği görülmüştür. Hatta verginin tahsil edilememesi nedeniyle çalışma kampına gönderilen mükelleflerden birkaçı kampta hayatlarını kaybetmiştir. Yaşanan bu elim hadiseler nedeniyle varlık vergisi kanunun ömrü uzun olmamış ve 17 Mart 1944 tarih ve 4530 sayılı ‘’Varlık Vergisi Bakayasının Terkinine Dair Kanun’’ ile yürürlükten kaldırmıştır. Üzerinde fazla düşünülmeden, ülkenin ve toplumun temel dinamikleri göz ardı edilmeden oluşturulan bu kanunun, günümüzde ele alınıp değerlendirilmesi gelecekte çıkarılacak kanunlar için ders niteliğinde olmuştur. Sonuç olarak Varlık Vergisi, her ne kadar ağır ekonomik şartların bir zorunluluğu gibi gösterilse de, Cumhuriyet döneminde çıkarılan kanunlar arasında ömrü kısa ama sonuçları ağır olan bir kanun macerası olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmada Varlık Vergisi uygulamasına gidilmesinin nedenleri, uygulama süreci ve sonuçları hakkında değerlendirmelerde bulunulacaktır.
Keywords
Abstract
The Asset Tax was accepted by the vote assembly in the Turkish Grand National Assembly with the Law No. 4305 dated 1942. The main aim of this law is that to make contributions to public expenditures who are personal wealth owners liable for asset tax. However, it is claimed that enacted to confiscate property of non-Muslim people who have more wealthy than others. It has been observed that many disruptions have occurred during the period in force of the Act. Moreover, some of the taxpayers who were sent to the labor camp due to the inability to collect the tax have lost their lives in the camp. Due to these painful incidents, the life of the asset tax has not been long and it has been abolished by the Law No. 4530 dated March 17, 1944, entitled "The Law on the Abatement of the Survival Tax Survey". This law that has been created without considering the basic dynamics of the country and the society, has been treated as a course for the laws to be taken into consideration in the future. As a result, although the asset tax is shown as a necessity of the heavy economic conditions, it is obvious that the life expectancy is short and a law adventure whose consequences are severe. In this study, some evaluations will be made on the implementation process and its results and also the reasons for applying asset tax.
Keywords
- Aktar A. (2012). Varlık Vergisi ve Türkleştirme Politikaları, İletişim Yayınları, İstanbul.
- Aktar A. (2012). Varlık Vergisi ve Türkleştirme Politikaları, İletişim Yayınları, İstanbul. Boratav K. (1982). Türkiye’de Devletçilik, Savaş yayınları, Ankara.
- Coşar N. (2004). Kriz, Savaş ve Bütçe Politikası (1926-1950), Bağlam Yayıncılık, İstanbul. Çavdar T. (2003). Türkiye Ekonomisinin Tarihi (1900-1960), İmge Kitabevi, Ankara.
- Erkan H. (2015). Cumhuriyetin kuruluşundan bugüne Türk Ekonomisinde Temel Dönüşümler- Cumhuriyet Öncesi ve Sonrası Türk Ekonomisi, İTO Yayınevi, İstanbul.
- Güner A.O. (1978). Türkiye’nin Kalkınması İktisadi Devlet Teşekkülleri, Damla Yayınevi, İstanbul.
- Koçak C. (1996). Türkiye’de Milli Şef Dönemi (1938-1945) Dönemin İç ve Dış Politikası Üzerine Bir Araştırma, C. II, İletişim Yayınları, İstanbul.
- Köksal B. A., İlkin A. R. (1973). Türkiye’de İktisadi Politikanın Gelişimi (1923-1973), Yapı Kredi Bankası Yayınları, İstanbul.
- Ökte F. (1951). Varlık Vergisi Faciası, Nebioğlu Yayınları, İstanbul.
- Rozaliyev Y. N. (1978). Türkiye’de Kapitalizmin Gelişme Özellikleri (1923-1960), Onur Yayınları, Ankara.
- Sabır H. (2006). Atatürk’ün Ekonomi Anlayışı, Sayıştay Dergisi, Sayı: 62, Ankara.
