LİSANS VE LİSANSÜSTÜ DÜZEYİNDE VERİLEN MALİYET VE YÖNETİM MUHASEBESİ DERS İÇERİKLERİNİN ANALİZİ: İŞLETME BÖLÜMÜ VE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ÖRNEĞİ
Author :
Abstract
Özellikle 1980’li yıllardan beri maliyet ve yönetim muhasebesi alanında yeni yöntemler geliştirilmiştir. Bu yeni yöntemlerin işletmelerde uygulama bulması sonucunda, geleceğin maliyet-yönetim muhasebesi profesyonellerini yetiştiren üniversitelerin ders müfredatlarında da değişiklikler yapılması gündeme gelmiştir. Pek çok araştırmacı, iş dünyası ile üniversitelerde verilen muhasebe eğitimi arasında bir kopukluk olduğu fikrini öne sürmektedir. Bu konuda genel düşünce ders müfredatlarının belirlenmesinde iş dünyasının görüşlerinin alınması ve ders müfredatlarının günün gereksinimlerine göre güncellenmesi gerektiği yönündedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı üniversitelerde lisans ve lisansüstü düzeyde verilen maliyet ve yönetim muhasebesi derslerinin ders içeriklerinin incelenmesi ve hangi konulara ağırlık verilmekte olduğunun tespit edilmesi şeklinde belirlenmiştir. Ders içeriklerinin belirlenmesi için ilgili fakültelerin işletme bölümleri ile sosyal bilimler enstitülerindeki ilgili bölümlerin web sitelerinde yer alan Bologna bilgi paketleri incelenmiştir. İnceleme sonucu elde edilen veriler Microsoft Excel programına aktarılmış ve analize hazır hale getirilmiştir. Çalışmaya göre lisans düzeyinde maliyet muhasebesi dersinde öne çıkan konular sırasıyla; temel kavramlar, üretim giderleri ve sınıflandırılması, maliyet hesapları, sipariş, safha, standart maliyetleme iken yönetim muhasebesi için maliyet davranışları, maliyet-hacim-kâr analizleri, geçerli maliyetler ve işletme bütçeleri öne çıkan konular olmuştur. Yüksek lisans düzeyinde öne çıkan konular sırasıyla; üretim giderleri ve sınıflandırılması, maliyet-hacim-kâr analizleri, faaliyet tabanlı maliyetleme, hedef maliyetleme, işletme bütçeleri iken doktora düzeyinde; maliyet-hacim-kâr analizleri, maliyet davranışları, faaliyet tabanlı maliyetleme, işletme bütçeleri, kalite maliyetleri öne çıkan konular olmuştur.
Keywords
Abstract
Especially since the 1980s, new methods have been developed in the field of cost and management accounting. As a result of the application of these new methods in businesses, changes in the course curricula of universities that train future cost-management accounting professionals have come to the fore. Many researchers argue that there is a disconnect between the business world and accounting education at universities. The general opinion on this subject is that the views of the business world should be taken in determining the course curriculum and the course curriculum should be updated according to the needs of the day. In this context, the aim of the study is to examine the course content of the cost and management accounting courses given at undergraduate and graduate levels at universities and to determine which subjects are emphasized. In order to determine the course content, the Bologna information packages on the websites of the business departments of the related faculties and the social sciences institutes were examined. The data obtained as a result of the analysis were transferred to the Microsoft Excel program and made ready for analysis. According to the study, the prominent topics in the undergraduate cost accounting course are; While basic concepts, production expenses and their classification, cost calculations, order, phase, standard costing methods, cost behaviors; for management accounting, cost-volume-profit analysis, valid costs and operating budgets have been prominent topics. The prominent topics at the master's level are, respectively; production expenses and their classification, cost-volume-profit analysis, activity-based costing, target costing, operating budgets. cost-volume-profit analysis, cost behavior, activity-based costing, operating budgets, quality costs have been prominent topics.
Keywords
- Acar, V. & Aktaş, R. (2010). “Üretim İşlevi ve Maliyet Muhasebesi Etkileşiminde Maliyet Muhasebesi
- Acar, V. & Aktaş, R. (2010). “Üretim İşlevi ve Maliyet Muhasebesi Etkileşiminde Maliyet MuhasebesiEğitiminden Beklentiler: Uygulama Eğitimi Model Önerisi.” Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 27, 209-238.
- Ahadiat, N. (2008). “In Search of Practice-Based Topics for Management Accounting Education.” Management Accountıng Quarterly Summer 2008, Vol. 9, No: 4, 42.
- Büyükmirza, K. (1998). Maliyet ve Yönetim Muhasebesi, Tekdüzene Uygun Bir Sistem Yaklaşımı. 5. Baskı. Barış Yayınevi, Ankara.
- Çürük, T. & Doğan, Z. (2002). “Muhasebe Eğitiminin İşletmelerin Taleplerini Karşılama Düzeyi: Türkiye Örneği.” ODTÜ Gelişme Dergisi, 28 (3-4), s. 281-310.
- Ekbatani, M. A. & Sangeladji, M. A. (2008). “Traditional vs. Contemporary Managerial/Cost AccountingTechniques Differences Between Opinions of Educators and Practitioners.” International Business & Economics Research Journal, Volume: 7, Number: 1, p. 93-112.
- Elmacı, O. (2015). Sürdürülebilirlik ve Stratejik Yönetim Açısından Yönetim Muhasebesi. Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti. Ankara
- Elmacı, O. & Tutkavul, K. (2017). “Muhasebe Eğitiminde Stratejik Yol Haritasının Belirlenmesinde Maliyetve Yönetim Muhasebesi Eğitiminden Beklentilerin Ölçülmesi ve Değerlendirilmesine İlişkin Ampirik BirÇalışma”, International Journal of Academic Value Studies, Vol:3, Issue:14, s. 192-207. www.javstudies.com
- France, A. (2010). “Management Accounting Practices Reflected in Job Advertisements.” Journal of New Business Ideas & Trends, Volume. 8, Issue, 2, p. 41-57. http://www.jnbit.org
- Hawkes, L. C., Fowler, M. ve Tan, L. M. (2003). Management accounting education: Is there a gap betweenacademia and practitioner perceptıons? Massey University School of Accountancy, Discussion paper series. https://mro.massey.ac.nz/bitstream/handle/10179/2567/215.pdf?sequence=1&isAllowed=y
- IFAC (2017). Handbook of Internatıonal Education Pronouncements, January 2017.
- Jakobsen, M., Mitchell, F., Nørreklit, H. & Trenca, M. (2019). “Educating Management Accountants asBusiness Partners Pragmatic Constructivism as an Alternative Pedagogical Paradigm for TeachingManagement Accounting at Master’s Level.” Qualitative Research in Accounting & Management, Vol. 16 No. 4, p. 517-541. DOI 10.1108/QRAM-10-2017-0099
- Karakaya M. (2007) Maliyet Muhasebesi, Geliştirilmiş Üçüncü Baskı, Gazi Kitabevi: Ankara.
- Kaygusuz, S. Y. & Dokur, Ş. (2012). Yönetim Muhasebesi. 1. Baskı, Dora Basım-Yayın Dağıtım Ltd. Şti. Bursa.
- Köse, T. (2007). “Yönetim Muhasebesinde Değişim ve Yönetim Muhasebesi Eğitiminin İncelenmesi.” Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, C. IX, S.1, s. 215-234.
- Li, Y. (2019). “Clear Research on Key Points of Cost Accounting Teaching Based on Enterprise Practice.”3rd International Seminar on Education Innovation and Economic Management (SEIEM 2018), p. 133-137. https://doi.org/10.2991/seiem-18.2019.34
- Rajeevan, S. (2019). “Management Accountant’s Role and Society’s Expectations: Sri Lankan Study.” Asian Journal of Accounting Research Vol.4 No. 2, p. 202-232. DOI 10.1108/AJAR-05-2019-0032.
- Shariati, M., Talebnia, G. & Royaee, R. (2020). “ Metacognition and Decision Making in ManagementAccounting Students.” International Journal of Finance and Managerial Accounting, Vol.4, No.16, winter, p. 65-74.
- Shuttleworth C. C. (2014). “Perspectives of Accounting Students and Teachers on the Changing Role ofManagement Accountants in Organizations.” Southern African Business Review Volume 18 Number 2.140- 162.
- Spraakman, G., O'Grady, W., Askarany, D. & Akroyd, C. (2015). “Employers’ Perceptions of InformationTechnology Competency Requirements for Management Accounting Graduates.” Accounting Education, 24, 5, p. 403-422. DOI:10.1080/09639284.2015.1089177
- Şener R. (2004) Maliyet Unsurları Muhasebesi ve Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulaması, Gazi Kitabevi: Ankara.
- Temelli, F. ve Çınar, Ö. (2018) İİBF öğrencilerinin maliyet muhasebesi dersine yönelik başarı ve tutumlarıarasındaki ilişki: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi’nde bir uygulama, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2018 6(4) 559–567.
- Yıldız, F. & Durak, G. (2011). “Üniversitelerde Verilen Muhasebe Eğitiminin Kırklareli Yöresi’nde FaaliyetGösteren Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Beklentilerini Karsılama Düzeyinin İncelenmesi.” Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak, s. 37-47
- Zaif, F. & Ayanoğlu, Y. (2007). “Muhasebe Eğitiminde Kalitenin Artırılmasında Ders ProgramlarınınÖnemi: Türkiye’de Bir İnceleme.” Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 9/1, s. 115- 136.
