Author :
Abstract
Köleliğin kaldırılması, teknolojinin gelişmesi ile ulaşımın kolaylaşması, iç ve dış savaşlar, geçim kaynaklarının azalması, baskıcı rejimler gibi etkenlere bağlı olarak artan göç nedeniyle ülkelerdeki çeşitliliğin artması sonucu 1970’li yıllardan itibaren çokkültürlülüğe geçiş uygulamaları birçok ülkede uygulanmaya başlamış ve giderek yaygınlaşmıştır. Her türlü ayrımcılık ve ırkçılığı reddederek, tüm öğrencileri kapsayan etnik köken, dil, din, cinsiyet gibi değerleri yani çoğulduğun kabul edildiği temel eğitim süreci olarak tanımlanabilecek çokkültürlü eğitim, çokkültürlülüğün bir sonucu olarak birçok ülkede uygulama alanı bulmaktadır. Çalışmanın amacı literatüre dayalı olarak İsveç’teki çokkültürlü eğitim sisteminin incelenerek, İsveç’te yaşayan azınlıklar ile azınlık sayılmayan göçmenler ve diğer yabancılara yönelik eğitim, politika ve uygulamaların değerlendirilmesidir. Sonuç olarak İsveç’te çokkültürlü eğitime yönelik yasal mevzuatta birçok kural getirilmesine rağmen yazılı mevzuatla tanınan hakların uygulamaya yeterli düzeyde yansıtılamadığı değerlendirmesine varılmıştır.
Keywords
Abstract
As a result of increasing diversity in countries caused by factors such as the abolition of slavery, advancing technology and facilitating access, civil and foreign wars, decreasing livelihoods, and oppressive regimes, the practices of the transition to multiculturalism started to be implemented in many countries and became more widespread in the 1970s. Refusing all forms of discrimination and racism, multicultural education can be defined as the basic education process through which a plurality is propagated and values of ethnicity, language, religion and gender that comprise all students. This is applied in many countries as a result of multiculturalism. The aim of the study is to examine the multicultural education system in Sweden based on literature and evaluate the education, policies and practices of minorities in Sweden, nonminority migrants and other foreigners. As a result, while many rules were introduced in Swedish legislation on multicultural education, the rights granted by written legislation we re not sufficiently reflected in practice.
Keywords
- Anadolu Ajansı, (2021), “İsveç’te Müslüman Çocukların Eğitim Gördüğü Okul Kundaklandı”,
- Anadolu Ajansı, (2021), “İsveç’te Müslüman Çocukların Eğitim Gördüğü Okul Kundaklandı”,https://www.aa.com.tr/tr/dunya/isvecte-musluman-cocuklarin-egitim-gordugu-okul-kundaklandi/2175511, (Erişim Tarihi: 15.05.2021)
- Ada, S. ve Baysal, Z. N. (2012). Eğitim Yapıları ve Yönetimleri Açısından Çeşitli Ülkelere Bir Bakış, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Ada, Ş. ve Üstün, A. (2008). “İsveç Eğitim Sisteminin İncelenmesi”, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı 17, ss. 146-173.
- Altay, F. ve Üstün, N. (2011). Mesleki eğitim sistemi, Konya: Konya Ticaret Odası.
- Altuğ, A. (1980). “Anadil Eğitimi, ama Nasıl?”, Yeni Birlik, 1. Yıl, sayı: 7, Stockholm, ss. 6-7.
- Anık, M. (2011). Çokkültürlü Bir Toplumda Kimlik Algısı: İsveç’te Yaşayan Türk Göçmenleri Örneği, Doktora Tezi, Adapazarı: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Aydın, H. (2013a). Dünyada ve Türkiye’de Çokkültürlü Eğitim Tartışmaları ve Uygulamaları, Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Aydın, H. (2013b). “A. Literature-based Approaches on Multicultural Education”, The Journal of Anthropologist, 16 (1-2).
- Aydın, S. (2006). Avrupa Birliği Ülkelerinde ve Türkiye’de Zorunlu Eğitim, Bilim Uzmanlığı Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Baloğlu, A. B. (2011). “İskandinavya’da Din ve Diyanet Hizmetleri”, İsveç Diyanet Vakfı,http://www.isvecdiyanetvakfi.org/koseyazisi/iskandinavyada-din-ve-diyanet-hizmetleri, (Erişim Tarihi: 30.05.2021).
- Baloğlu, A. B. (haz.). (2010). İsveç Eğitim Sistemi ve İsveç’teki Türklerin Eğitim Sorunları hakkında Rapor, İsveç: Stockholm Büyükelçiliği.
- Banks, J. A. and Banks, C. A. M. (2010). Multicultural Education: Issues and Perspectives, New York: Wiley & Sons Inc.
- Banks, J. A. (2010). Multicultural Education: Characteristics and Goals, In J.A. Banks and C.A.M. Banks(Eds.), Multicultural Education: Issues and Perspectives (Seventh Edition ed., pp. 3-26), United States of America: John Wiley & Sons.
- Banks, J. A. (2013). Çokkültürlü Eğitime Giriş, (Çev. Hasan Aydın), Ankara: Anı Yayıncılık.
- Bennett, C. (1990). Comprehensive multicultural education: Theory and practice. Boston, MA: Allyn and Bacon.
- Boztaş, K., ve Er, K. O. (2012). “İsveç Eğitim Sistemi ve Denetim Yapısına Genel Bir Bakış”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 15-31.
- Canatan, K. (2007). “Avrupa Ülkelerinin Azınlık Politikalarında Türkçe Anadil Eğitiminin Konumu “İsveç,Fransa ve Hollanda Örnekleri””, turkishstudies.net, sayı5, ss. 159-172. http://www.turkishstudies.net/sayilar/sayi5/canatankadir.pdf. (Erişim TArihi: 01.05.2021)
- Carlson, M. and Rabo, A. (2011). “Giriş”, Çokkültürlü Toplumlarda Eğitim, Marie Carlson, Annika Rabo ve Fatma Gök (Derl.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Cırık, İ. (2008). “Çok Kültürlü Eğitim ve Yansımaları”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, ss. 27-40.
- Çorbacı, M. (2005). Avrupa Birliği Ülkelerinden Fransa İngiltere ve İsveç ile Türkiye’de Okul MüdürlerininYetiştirilmesi ve İstihdamı. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Doytcheva, M. (2013). Çokkültürlülük, (Çev. Tuba Akıncılar Onmuş), 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayıncılık.Dönmez, F. İ. (2009). Türkiye ve İsveç İlköğretim Okullarında Bilgisayar Eğitim- Öğretimi ÖğretimProgramları Üzerine Bir İnceleme, Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Eğitim Sen, (2010), Anadilinin Önemi Anadilde Eğitim, Ankara: Eğitim Sen Yayınları, http://www.egitimsen.org.tr/ekler/33f7629499ef472_ek.pdf, (Erişim Tarihi: 23.05.2021).
- Entrof, H. (2015), “Migrants and educational acheivement gaps”, IZA World of Labor 146, http://dx.doi.org/10.15185/izawol.146, (Erişim Tarihi: 29.05.2021)
- Erdoğan, İ. (2015). Karşılaştırmalı Eğitim Sistemleri, İstanbul: Sümer Kitapevi.
- Erikson, Bo, (1987), “İsveç’e Göç”, Danyal Yıldız (Çev.), Yeni Birlik, 10. Yıl, sayı: 1, Stockholm.
- Fay, B. (2001). Çağdaş Sosyal Bilimler Felsefesi: Çokkültürlü Bir Yaklaşım. (Çev: İsmail Türkmen) . İstanbul. Ayrıntı Yayınları.
- Hafsa, O. (2014). “İsveç Müslümanları”, İnsani Yardım Vakfı İHH, http://www.academia.edu/9755645/%C4%B0sve%C3%A7_M%C3%BCsl%C3%BCmanlar%C4%B1_-
- _RAPOR, (Erişim Tarihi: 30.05.2015).
- Index Mundi, (2015), “Sweden Demographics Profile 2014”, http://www.indexmundi.com/sweden/demographics_profile.html, (Erişim Tarihi: 30.05.2021)
- isvec.org, (2021), “İsveç Hakkında Herşey”, http://www.isvec.org/isvec/, (Erişim Tarihi: 19.05.2021). Kaya, İ. ve Aydın, H. (2014). Çoğulculuk Çokkültürlü ve Çokdilli Eğitim, Ankara: Anı Yayınları.
- Kilimci, S. A. (2010). “Göç, Uyum Yasaları, Entegrasyon”, TASAM, http://wwwtasam.org/Files/Icerik/File/goc_uyum_yasalari_entegrasyon_2f8935b1-f3d5-41c6-9cbb-2ce99eb86ee7.pdf, (Erişim Tarihi: 30.05.2021), ss. 8.
- Kostova, S.Ç. (2005). Çokkültürlü Eğitim: Bulgaristan Örneği “İnterkulrturno Vazpitanie”. Editör:Lyuben Dimitrov, Teoriya na Vazpitanieto, İzdatelstvo “Veda Slovena - JG”, Sofiya, ss.389-42
- Kuseyri, M. (2008). İsveç’te Azınlıkların Çocukları Ayrımcılığa Uğruyor, İsveçTürk,http://www.trf.nu/isvec%E2%80%99te-azinliklarin-cocuklari-ayrimciliga-ugruyor.html, (Erişim Tarihi: 29.05.2021).
- Lindberg, I. (2011). “Çokdilli Eğitim: İsveç’ten Bir Perspektif”, Çokkültürlü Toplumlarda Eğitim, Marie Carlson, Annika Rabo, Fatma Gök (Derl.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Manning M. L. and Baruth,L. G. (1996). Multicultural education of children and adolescents, Baston, MA: Allyn and Bacon Press.
- Mengüç, A. (1981). “İsveç’e İlk Gelen Türkler”, Yeni Birlik, 4. Yıl, sayı: 3, Stockholm, ss. 3-7.
- Minorityrights.org. (2009). “Sweden”, http://www.minorityrights.org/1501/ sweden/sweden-overview.html, (Erişim Tarihi: 22.05.2021).
- Nieto, S. (1996). Affirming Diversity: The sociopolitical contex of multicultural education, Second ed., New York, NY: Longman Press.
- Ntv.com.tr, (2010), “Peçe Yasağı İsveç Yasalarına Aykırı”, https://www.ntv.com.tr/dunya/pece-yasagi-isvec- yasalarina-aykiri,qHAJwiRV6kixMohHtlPflg, (Erişim Tarihi: 26.05.2021)
- Ongur, H. Ö. (2011). “Avrupa’da Çokkültürlülüğün İflası (Mı?)”, Uluslar arası Hukuk ve Politika, Cilt 7, Sayı: 26, s. 55-85.
- Queen’s University. (2011). “Multiculturalism Policies In Contemporary Democracies-Sweden”, http://www.queensu.ca/mcp/immigrant/evidence/ Sweden.html, (Erişim Tarihi: 27.05.2021).
- Özensel, E. (2012). Çokkültürlülük Uygulaması Olarak Kanada Çokkültürlülüğü. Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries), 7(1), s. 55-69.
- Parekh, B.(2002). Çokkültürlülüğü Yeniden Düşünmek: Kültürel Çeşitlilik ve Siyasal Teori. (Çev: Bilge Tanrıseven). Ankara. Phoenix Yayınevi.
- Polatcan, M. (2014). İsveç Eğitim Sistemi: Amaç Yapı ve Süreç Açısından Türkiye İle Karşılaştırılması. 9. Balkan Eğitim ve Bilim Kongresi Bildiri Kitabı. Edirne.
- Rabo, A. (2011). “İsveç’te Öğretmen Eğitimini Yeniden Düzenlemek: ‘Çeşitlilik’ Paradoksları”, ÇokkültürlüToplumlarda Eğitim, Marie Carlson, Annika Rabo, Fatma Gök (Derl.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Seçen, S. (2011). Anadilde Eğitim ve Türkiye Uygulaması, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı.
- Sweden.se, (2018, January), Education in Sweden, https://sweden.se/life/society/the-swedish-school-system, (Erişim Tarihi: 12.04.2021)
- Skolverket (National Agency for Education). (2008). “Okul öncesi eğitim, ilk ve orta öğretim ile yetişkineğitimi sorumluluğu”, http://www.mamostayan.org/Link_documents/ansvar_riksdag_regering_turkiska.pdf,Skolverket (National Agency for Education). (2017). Redovisning av uppdrag att ta fram återkommandeprognoser över behovet av förskollärare och olika lärarkategorier, https://www.skolverket.se/sitevision/proxy/publikationer/svid12_5dfee44715d35a5cdfa2899/
- 55935574/wtpub/ws/skolbok/wpubext/trycksak/Blob/pdf3876.pdf;jsessionid=D8C9D7C3EF7 ABFC26892BDCBF88D4A8B?k=3876, (Erişim Tarihi: 30.04.2021)
- Skolverket (National Agency for Education) (2018), Analyser av familjebakgrundens betydelse för skolresultaten och skillnader mellan skolor.
- Sveriges Riksdag. (2010). “İsveç Eğitim Yasası”, http://www.riksdagen.se/sv/Dokument-Lagar/Lagar/Svenskforfattningssamling/Skollag-2010800_sfs-2010-800/?bet=2010:800, (Erişim Tarihi:TC Dışişleri Bakanlığı, (2021), “İsveç Ülke Künyesi”, http://www.mfa.gov.tr/isvec-kunyesi.tr.mfa, (Erişim Tarihi: 20.05.2021).
- The World Factbook. (2021). Sweden, https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/sweden, (Erişim Tarihi: 21.05.2021).
- Volante, L., D. Klinger and O. Bilgili (2018). Immigrant Student Achievement and Education Policy: Cross-Cultural Approaches, Springer International Publishing, Cham, https://doi.org/10.1007/978-3-319-74063-8,
