Bu çalışmanın amacı, çeşitli dönemlerde göç ile Türkiye’ye farklı nedenlerle kitlesel olarak gelmek durumunda kalmış yabancı uyrukluların, Türkiye’ye kabulü noktasında uygulanmış olan politikaların dönemsel olarak incelenmesidir. Bu amaçla cumhuriyet tarihinin farklı dönemlerinde Türkiye’ye kitlesel olarak gelen yabancıların durumu ve uygulanan politika üç başlık altında değerlendirilecektir. Bunlardan ilki, 29 Mayıs 1989 tarihinde Bulgaristan’dan göç ile gelenler için uygulanan politikadır. İkincisi, 16 Mart 1988 halepçe katliamından dolayı Türkiye’ye göç edenler, Üçüncü ve son olarak Türkiye tarihinin en büyük kitlesel göç kabulü olan Suriye iç savaşının 2011 yılında başlamasının ardından aynı yılın nisan ayından başlayarak çeşitli aralıklarla son zamanlara kadar devam eden büyük göç dalgasıdır. Bu üç dönemde de söylenebilir ki, farklı politikalar uygulanmıştır. Genel itibari ile kabul noktasında adımlar atılmış olsa da bir takım uygulamaları nedeniyle üç dönemde farklılıklar göze çarpmaktadır. Saddam’ın 1988 yılında halepçe’de kullanmış olduğu kimyasal gazdan dolayı ülkesini terk etmek zorunda kalanlar ile ilgili dönemim şartları gereği terör olaylarının yoğun olması da gerekçe gösterilerek, açık kapı politikasından uzak durulmuş ve AB ülkelerinin de devreye girmesiyle güvenli bölge seçeneği değerlendirilmiştir. 1989 Bulgaristan’dan gelenler için açık kapı politikası uygulanmış gelenler soydaş olarak kabul edilmiş ve iskân politikası uygulanmıştır. En son Suriye’den kaçarak sığınmak isteyenler ile ilgili şartlarında etkisi ile açık kapı politikası uygulanmış ve 2011 yılından günümüze kadar 4 milyon dolayında Suriyeli kabul edilmiş ve 10 yılı aşkın bir süredir eğitim, toplumsal uyum ve kabul politikalarının hayatın hemen her alanında uygulanması ile buradan gelenlerin topluma entegrasyonu sağlanmaya çalışılmaktadır. Gerek dönemin şartları gerek siyasi iradenin bakış açısı dâhilinde bu politikaların uygulanırlığı farklılık arz etmektedir. Çalışmamızda bu üç politika teker teker değerlendirilerek analiz yapılacaktır.
The aim of this study is to periodically examine the policies applied at the point of admission of foreign nationals who had to come to Turkey en masse for diffrent reasons in various periods due to immigration. For this purpose, the situation of foreigners who came to Turkey en masse in different periods of the republic’s history and the policy implemented will be evaluated under three headings. The first of these is the policy applied for those who came from Bulgaria on May 29, 1989. Second, Those who immigrated to Turkey due to the massacre of halapja on March 16, 1988. Third and lastly, after the start of the Syrian civil war in 2011, which is the history of Turkey, it is the great migration wave that started in April of the same year and continued at various intervals until recently. It can be said that in these three periods, different policies were implemented. Although steps have been taken at the point of acceptance in general, there are differences in the three periods due to some applications. The open door policy was avoided and the safe zone option was evaluated with the involvement of EU countries, due to the intense terrorist incidents related to those who had to leave their country due to the chemical gas used by Saddam in 1988 in Halapja. 1989 an open – door policy was applied for those who came from Bulgaria, and those who came were accepted as cognates and a settlement policy was implemented. Recently, an open door policy has been implemented with the effect of those who want to take refuge from Syria, and around 4 million Syrians have been accepted since 2011. İntegration is attempted. The implementation of these policies differs in terms of both the conditions of the period and the perspective of the political will. In our study, these three policies will be evaluated one by one and analyzed.