Ekonomi Politika Belirsizliğinin BIST, Tahvil Faiz Oranı, Döviz Kuru ve Ülke Risk Primi (CDS) Üzerindeki Etkisi
Author :
Abstract
Günümüz ekonomik belirsizlikleri ve bu belirsizliklere verilen hızlı tepkiler, ekonomik dinamikleri doğrudan etkilemektedir. Ekonomik politikadaki belirsizlikler, tüketim, tasarruf ve yatırım kararları üzerinde önemli etkiler yaratırken, aynı zamanda arz ve talebi de etkileyerek yatırımların azalmasına, üretim maliyetlerinin yükselmesine ve ekonomik küçülmeye yol açmaktadır. Bu durumun, faiz oranları, yatırımlar, döviz kurları, enflasyon ve risk primleri üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, ekonomik politika belirsizliğinin Türkiye'deki ekonomik değişkenler üzerindeki etkisini hem uzun hem de kısa dönem perspektifinden ayrıntılı olarak incelemektir. Analiz için seçilen değişkenler arasında Ekonomik Politika Belirsizliği Endeksi, BIST 100 Endeksi, 2 yıllık devlet tahvili faiz oranları, döviz kuru ve ülke risk primlerinin Ocak 2008'den Aralık 2022'ye kadar aylık verileri kullanılıştır. Elde edilen bulgulara göre, uzun vadeli incelemede ekonomi politikası belirsizliği (EPB) değişkeninin USD/TRY, BIST 100, CDS ve iki yıllık tahvil faizleri (TF) gibi değişkenler üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olduğu saptanırken Uzun vadede, ekonomi politikası belirsizliğinden en çok etkilenen değişkenin ülke risk primi olduğu görülmüştür, bunu BIST 100 endeksi, USD/TRY döviz kuru ve iki yıllık tahvil faizleri takip etmektedir. Kısa dönemde, ekonomi politikası belirsizliğinin en büyük etkisini USD/TRY kurunda gösterdiği belirlenmiştir. USD/TRY kuru ardından BIST 100 endeksi, ülke risk primi ve iki yıllık tahvil faizleri gelmektedir.
Keywords
Abstract
Today's economic uncertainties and rapid responses to these uncertainties directly affect economic dynamics. While uncertainties in economic policy have significant effects on consumption, saving and investment decisions, they also affect supply and demand, leading to reduced investments, higher production costs and economic contraction. This situation is thought to have an impact on interest rates, investments, exchange rates, inflation and risk premiums. The aim of this study is to analyse in detail the impact of economic policy uncertainty on economic variables in Turkey from both long-run and short-run perspectives. The variables selected for the analysis include the Economic Policy Uncertainty Index, BIST 100 Index, 2-year government bond interest rates, exchange rates and country risk premiums from January 2008 to December 2022. According to the findings, in the long run, economic policy uncertainty (EPI) has a positive and statistically significant effect on variables such as USD/TRY, BIST 100, CDS and two-year bond yields (TF). In the long run, country risk premium is the variable most affected by economic policy uncertainty, followed by BIST 100 index, USD/TRY exchange rate and two-year bond yields. In the short run, the USD/TRY exchange rate was found to be the most affected by economic policy uncertainty. USD/TRY exchange rate is followed by BIST 100 index, country risk premium and two-year bond yields.
