Author:
Abstract
Genel olarak, Merkantilizm ortaçağ ve endüstriyel dönem arasında Batı Avrupa’da etkili olmuş ekonomik bir görüş olarak tanımlanır. Bir başka deyişle, Merkantilizm feodalizm ve kapitalizm arasında bir geçiş dönemidir. Merkantilizm’in ana amacı, pozitif bir ticaret dengesini tesis etmektir. Merkantilist yaklaşım; özellikle İngiltere, Hollanda ve belli ölçüde Fransa’da etkili olmuştur.
Osmanlı İmparatorluğu’nun 624 yıllık egemenliği aynı zamanda merkantilist çağı da içine alır. Lakin Osmanlılar’ın merkantilist prensiplere karşı duyarlı olmadığını fark etmek zor değildir. Yavuz Sultan Selim’in Mısır’ın fethinden sonra Akdeniz havzasında buğday ticaretinden, ticaret dengesinde artı değer yaratma anlayışıyla bir avantaj elde etme çabasına girmemesi Merkantilist anlayışa ters bir tutumun örneğidir. Öte yandan Mehmet Rami Paşa’nın Bursa bölgesinin ihtiyacı olan ham maddelerin en başında gelen kumaşın ihracını yasaklaması ise; merkantilist anlayışla paralellik gösteren bir örnektir. Osmanlı İmparatorluğu Merkantilist çağın izinde Merkantilizm’in önemini fark etmiştir. III.Selim dönemi boyunca Osmanlı ticaretini koruma tedbirlerinde başarı elde edilememiştir.
Keywords
Abstract
In general, Mercantilism is defined as an economic approach that influenced in Western Europe between the middle ages and the industrial era. In other words, it is a transition period between feudalism and capitalism. The main goal of mercantilism is to ensure a positive balance of trade. The mercantilist approach was influent particularly in England and in Netherlands and at some degree in France.
The Ottoman Empire ruled for 624 years and this period covers the mercantilist age as well. However, it’s not so difficult to realize that the Ottomans were not sensitive to the mercantilist principles. Selim I didn't take advantage of the conquest of Egypt for creating a surplus in the balance trade by the means of advantageous sales of wheat in the mediterranean basin. Mehmet Rami Pasha, in a decree of 1703, was prohibiting the expertation of drape in order to provide first of all the raw materials needed for the locals of Bursa. Ottoman Empire realized the importance of mercantilism in the wake of the mercantilist age. During the rule of Sultan Selim III rd who was unable finally to protect the Ottomans trade.