Author :
DOI : 10.26728/ideas.328
Year-Number: 2020-23
Language : null
Konu :
Abstract
Kırgızistan ve Türkiye derin bağlarla birbirine bağlı iki Türk devletidir. Her iki cumhuriyetin halkı soy ve kültür birliğine sahiptir. Bu bağlamda doğumdan ölüme kadar hayatın her safhasında inanılan ve uygulanan inançlar bakımından büyük benzerlik bulunmaktadır. Türklerin ve Kırgızların kökü ortaktır, coğrafi anlamda her ne kadar uzak olsalar da, dil ve kültür bakımından aynıdır. Her ne kadar tarihsel olarak derin bağlar olsa da, bu ilişkilerin tekrar canlanması ancak SSCB’nin dağılmasından ve Kırgızistan’ın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra olabilmiştir. Siyasi, kültürel, ekonomik ve askeri alanda ilişkiler hızlı bir ivme kazanmış olsa da, bu ilişkilerin istenen noktaya gelmesinin önünde bazı engeller de vardır. Bu çalışmada literatür taraması yoluyla Türkiye ile Kırgızistan arasındaki ilişkiler irdelenerek bir gelecek perspektifi sunulmaya çalışılmıştır
Keywords
Abstract
Kyrgyz-Turkish relationship is very multifaceted and deep enough developed in various directions. The people of the both Republics have plenty of similarities in their beliefs at every stage of life. In spite of a geographic distantation, Turkish and Kyrgyz origins are common. They have a similarity in terms of language and culture. However, a reunion of the relationship could only happen after the dissolution of the USSR and the Declaration of Kyrgyzstan's independence. Although the relationship in political, cultural, economic and military fields have gained rapid acceleration. There are some obstacles hindering these relations to reach a desired results In this study, the relations between Turkey and Kyrgyzstan are examined through a literature review, and a future perspective was tried to be presented.
Keywords
- Abdiyeva, R., Ganiyev, C. & Baygonuşova, D. (2017), “Kırgızistan Ekonomisinin Genel Durumu”,
- Abdiyeva, R., Ganiyev, C. & Baygonuşova, D. (2017), “Kırgızistan Ekonomisinin Genel Durumu”,Kırgızistan: Tarih-Toplum-Ekonomi-Siyaset, Cengiz Buyar (Ed.), Kırgızistan-Türkiye ManasÜniversitesi, BYR Publishing House, Bişkek, 157-175.
- Ağgün, K. (2017), “Türkiye-Kırgızistan Eğitim, Bilim ve Kültürel İlişkileri”, Kırgızistan: Tarih-Toplum-Ekonomi-Siyaset, Cengiz Buyar (Ed.), Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, BYRPublishing House, Bişkek, 427-435.
- Akarslan, Z, (2020), “Bağımsızlık Dönemi Kırgız Tarih Yazımına Kısa Bir Bakış”, Avrasya İncelemeleri Dergisi, 9 (1) , 95-10.
- Akıncı, A. (2013), “Osmanlı-Türk Milli Kimliginin Olusmasında Rusya Türkleri, Göçler ve Arkeoloji Çalısmalarının Rolü”, Akademik Bakış, Sayı: 38, s. 1-18.
- Akıncı, A., Jafarlı, J. (2020). “Rusya Kıskacındaki Türk Devletlerinin Kimlik Mücadelesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25 (4) , 505-524.
- Aliyev, N., (2017), “Orta Asya’nın en büyük camisi Kırgızistan’da tamamlandı”, https://tinyurl.com/y2ptsh3w, Anadolu Ajansı, E.T.: 01.10.2020
- Aliyev, N., (2018), “Türkiye ile Kırgızistan arasındaki ilişkiler giderek artacak”, https://tinyurl.com/yyercex4, Anadolu Ajansı, E.T.: 07.12.2019
- Andican, A. A. (2013), “Bağımsızlıktan Günümüze Kırgızistan-Türkiye İlişkileri ve Geleceğeİlişkin Düşünceler”, Stratejik Düşünce Enstitüsü Kırgızistan – Türkiye İlişkilerinin Geleceği Sempozyumu, Yıl 2013 Mayıs, Bişkek, 3-9.
- Arı, T. (2010), “Orta Asya’da Siyasal, Toplumsal ve Ekonomik Yapılar, Güvenlik Sorunları veİşbirliği Girişimleri”, Orta Asya ve Kafkasya “Rekabetten İşbirliğine”, Derleyen: Tayyar Arı, Bursa: MKM Yayıncılık, 13-39.
- Arıkbaev, K. (2016), “Две правды от Атамбаева”, Gezitter, https://tinyurl.com/y5jnux4n, E.T.: 20.12.2019.
- Aytmatov, C. (1995), “Gün Olur Asra Bedel”, Yayın yeri: Bishkek.
- Almambetov, A. (2016), “Как живут Ванские Кыргызы”, Kloop, https://tinyurl.com/y64p7nvo , E.T.: 09.09.2020
- Balcı, S., Alimbekoy, A. & Boobekova, K. (2017), “Geçmişten Günümüze Kırgızlarda Eğitim”, Üniversitesi, BYR Publishing House, Bişkek, 531-556.
- Beşirli, H. (2017), “Kırgızistan’ın Sosyal ve Kültürel Yapısı”, Kırgızistan: Tarih-Toplum-Ekonomi-Siyaset, Cengiz Buyar (Ed.), Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, BYR Publishing House, Bişkek, 91-111.
- Bıyıklı, M. (2017), “Bağımsızlığının 25. Yılında Türk Dili Konuşan Ülkeler Arasında Kırgızistan’ınÜye Olduğu Ortak Kuruluşlar”, Kırgızistan: Tarih-Toplum-Ekonomi-Siyaset, Cengiz Buyar (Ed.), Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, BYR Publishing House, Bişkek, 377-406.
- Bişkek Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği, (2008), “Kırgızistan’ın Genel Durumu”, Bişkek, 2011, https://tinyurl.com/y3nhnfbc. E.T.: 25.11.2019
- Bostancı, M. (2016), “Ak Parti Dönemi Türkiye-Kırgızistan Siyasi İlişkileri”, Uluslararası DündenBugüne Türkiye-Kırgızistan İlişkileri Sempozyumu Bildiri Kitabı (22-24 Mayıs 2015), Kastamonu, 193-202.
- Buyar, C. (2017), “Kırgız Tarihi (Başlangıcından 1991 Yılına Kadar)”, Kırgızistan: Tarih-Toplum-Ekonomi-Siyaset, Cengiz Buyar (Ed.), Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, BYR PublishingHouse, Bişkek, 47-87.
- Coldoşov, A. (2017), “Kırgızistan İç Siyaseti”, Kırgızistan: Tarih-Toplum-Ekonomi-Siyaset,Cengiz Buyar (Ed.), Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, BYR Publishing House, Bişkek, 245- 286.
- Çalışkan, İ. (2012), “20. Asırda Asya’da Din Politikaları: Çarlık Rusya ve Sovyetler BirliğiHakimiyetinde Belirleyenler ve Belirlenenler”, Bölgesel ve küresel politikalarda Orta Asya, Editör:M. Savaş Kafkasyalı, Ankara-Türkistan: Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, 87-133.
- Çetin, S., Sertkaya, B. (2011), “Kırgızistan ile Türkiye Arasındaki İlişkilerin Ekonomik ve Ticari Açıdan İncelenmesi”, International Conference On Eurasian Economies, 61-67.
- Çotaev, Z. (2017), “Kırgızistan’ın Dış Politikası: Devam Eden ve Değişen Eğilimler”, Kırgızistan:Tarih-Toplum-Ekonomi-Siyaset, Cengiz Buyar (Ed.), Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, BYR Publishing House, Bişkek, 319-376.
- Chotoev, Z. (2015), “Kırgızistan Cumhuriyeti’nin Dış Politikasına Genel Bakış”, https://tinyurl.com/yxps5dyw, E.T.: 01.10.2020
- Dastanbek, U. R. (2018), “Pamir Dağlarından Van’a Yerleşen Kırgızlar”, https://tinyurl.com/y5yhzxr4 , E.T.: 25.12.2019.
- Dilek, İ. (2019), “Türk Dünyası Edebiyatında Repressiya”, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Sayı 48, s. 27-82.
- Gündüz, A. (2005), “1917 Bolşevik İhtilalinin Türk Dünyasındaki Yansımaları”, Gazi Üniversitesi Kirşehir Eğitim Fakültesi, 6 (1), s. 1-12.
- İHA, (2018). “4. Dünya Göçebe Oyunları Türkiye'de Düzenlenecek”, Ağ adresi: https://tinyurl.com/y43db9am, Haberler, E.T.: 14.11.2019
- İnançlı, S., Konak, A. & Ashimova, Z. (2015), “Türkiye-Kırgızistan Ekonomik İlişkilerinin DışTicaret Üzerine Yapısal ve Sektörel Olarak Yansımaları”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, sayı: 8, 111-124.
- Kafkasyalı, M. S. (2012), “Orta Asya’da Güç ve Zihniyet”, Bölgesel ve küresel politikalarda OrtaAsya, Editör: M. Savaş Kafkasyalı, Ankara-Türkistan: Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk- Kazak Üniversitesi, 15-52.
- Kalfazade, S. (2002), “Kırgızlar Türbesi”, TDV, Cilt: 25, 445-446.
- Karabulut, F. (2012), “Orta Asya’nın Ruslaştırılması Mücadelesi: Ders Kitaplarının İktidar veMeşrulaştırmadaki İşlevi”, Bölgesel ve küresel politikalarda Orta Asya, Editör: M. SavaşKafkasyalı, Ankara-Türkistan: Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, 55-85.
- Karimşakov, K. (2017), “Kırgızistan’da Bağımsızlık Sonrası Geçiş Döneminde EkonomikReformlar ve Ekonomik Performans”, Kırgızistan: Tarih-Toplum-Ekonomi-Siyaset, Cengiz Buyar (Ed.), Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, BYR Publishing House, Bişkek, 177-222.
- Kaseinov, D. & Najimudinova, S. (2017), “Kırgızistan’da Yerel Yönetim ler”, Kırgızistan: Tarih- Publishing House, Bişkek, 225-242.
- KCBA (Kırgız Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği) (2020), “Ticaret ve Ekonomik İş Birliği”, https://tinyurl.com/y5lvpoo6, E.T.: 01.10.2020
- Kıldıroğlu, M. (2017), “Tarihi Kaynaklarda Kırgız Adı ve Anlamı”, Kırgızistan: Tarih-Toplum- House, Bişkek, 27-45.
- Koçak, A. (1976). “Tarihte Türk-İran İlişkileri”, İnkılap Yayınları, Ankara.
- Laçiner, Ö.&Bora, T. (1995), “Die Turkrepubliken und die Türkei: der zweite Anlauf”, Zeitschriftfür Türkeistudien, 8. Jahtgang, Heft 1, Leske + Budrich, s. 115-138 MERT, O. (2015), “TürkKonseyi (Keneşi) Türk Üniversiteler Birliği Ve Türk Üniversiteler Birliği I. Genel Kurulu”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 53, s. 273-290.
- Moldobaev A. (2011). “Внешняя политика Кыргызстана и международно-политическиепроблемы Турции”, Bişkek, http://www.analitika.org/article.php?storv=20100405041527787, E.T.: 14.11.2019
- Nakip, M. (2012), “Bölgesel ve Küresel Politikalarda Orta Asya”, Bölgesel ve küresel politikalardaOrta Asya, Editör: M. Savaş Kafkasyalı, Ankara-Türkistan: Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk- Kazak Üniversitesi, 5-13.
- Nüfusun Ulusal Bileşimi, (2020), http://www.stat.kg/ru/opendata/category/312/, E.T.: 01.10.2020
- Özdenoğlu, S. (2005). “Kırgız Cumhuriyeti”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye - Kırgızistan İlişkileri, T.C Başbakanlık Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı Yayınları.
- QHA (2018), “Bişkek’te Kırgız-Türk askeri işbirliği konusu ele alındı”, https://tinyurl.com/y5ma925j, Kırım Haber Ajansı, E.T.: 14.11.2019
- Pay, S. (2008), “Misyonerlerin Kıskacındaki Ülke: Kırgızistan”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17 (2), 253-283.
- Sabah, (2018), “Kırgızlar Türbesi nerededir?”, https://tinyurl.com/y4gz9rm8, E.T.: 01.10.2020.
- Saray, М. (2006), “Türkiye ve Yakın Komşuları”, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları: Ankara.
- Slovo, (2013), “Кыргызстан - Турция, возрождая Великий Шелковый Путь”, http://slovo.kg/?p=24721, E.T.: 01.10.2020.
- Solak, F. (2017), “Kırgız Cumhuriyeti”, Bağımsızlıklarının 25. Yılında Türk Cumhuriyetleri,Abdulvahap Kara ve Fahri Solak (ed.), İstanbul:Türk Dünyası Belediyeler Birliği Yayınları, s. 133- 152.
- Şadihanov, E. (2006), “Sovyetler Birliği’nin Dağılma Sürecinde Etkili Olan Bölge Sorunları ve Milliyetçilik Hareketleri”, Sosyoloji Konferansları, 0 (33), s. 1-22.
- Şahin, İ. S. (2020), “Bakan Kasapoğlu ve Bilal Erdoğan, 4’üncü Dünya Göçebe Oyunları'nın yapılacağı alanı inceledi”, https://tinyurl.com/y6qtlxtp E.T.: 01.10.2020
- Tacibayev, R. (2012), “Rusya’nın Orta Asya’ya Yönelik Politikalarının Dönemlere Göre Değişimi”,Bölgesel ve küresel politikalarda Orta Asya, Editör: M. Savaş Kafkasyalı, Ankara-Türkistan: Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, s. 169-209.
- Taşağıl, A. (2017), “Takdim”, Kırgızistan: Tarih-Toplum-Ekonomi-Siyaset, Cengiz Buyar (Ed.), Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, BYR Publishing House, Bişkek, 21-24.
- T.C. Bişkek Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği, Bişkek, https://tinyurl.com/y3nhnfbc , E.T.: 20.11.2019.
- T.C. Bişkek Büyükelçiliği (2010), “Okullarımızı Ve Tömer'i Ziyaret Ve Öğrencilerle Buluşma”, http://biskek.be.mfa.gov.tr/Mission/ShowAnnouncement/117170 E.T.:01.10.2020.
- T.C. Dışişleri Bakanlığı (2011). “Türkiye - Kırgızistan Siyasi İlişkileri,” Ankara, https://tinyurl.com/yykmq4vx , E.T.: 20.11.2019
- TİKA, (2017), http://www.tika.gov.tr/tr/sayfa/hakkimizda-14649, E.T.: 25.11.2019
- Tongut, S., Yavuz, C. (2014), “Sovyetler Birliğinin Dağılmasından Sonra Kırgızistan ile İlişkilerdeTürk Medyası: TRT-Avrasya, TRT-Türk ve TRT-Avaz, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (3), Türkoğlu, İ. (2019), “Kırgızlar”, TDV, Gözden Geçirilmiş 3. Basım, Cilt: Ek-2, 62-64.
- Yakar, Ü. (2018), “1920-1930 Yıllarında Azerbaycan’ın Milli ve Manevi Değerlerine Karşı SovyetRusya Tarafından Yürütülen Asimilasyon Siyaset”i, Vakanüvis- Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 306-325.
