Author:
Abstract
Beşeri sermaye ve iktisadi büyüme arasındaki ilişki, iktisat literaratürüne teorik olarak kabul görmüş ve ampirik çalışmalarca sınanmış bir ilişkidir. Teorik dayanağı İçsel Büyüme Teorileri ile açıklanan bu ilişkinin ölçülmesinde, en çok eğitim harcamaları, öğrenci sayısı, akademisyen sayısı, sağlık harcamaları, okul sayısı, hastane sayısı, okula başlama yaşı, öğrenme süresi, patent sayısı, akademik eser sayısı, sabit yatırımlar, İnsani Gelişim Endeksi, Eğitim endeksi gibi değişkenler kullanılmaktadır. Çalışma kapsamında, modelde kullanılacak değişkenlerin belirlenmesinden önce geniş bir literatür taraması yapılmış ve eğitim harcamaları, kişi başına düşen sağlık harcamaları, toplam öğrenci sayısı (okul+lise+üniversite), akademisyen sayısı, sabit yatırımlar, İnsani Gelişme Endeksi, ortalama yaşam Süresi, nüfus, istihdam ve Reel GSYİH verileri ile panel veri analizi yapılması kararlaştırılmıştır. Azerbaycan, Kazakistan, Üzbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan örneğinde yapılan panel veri analizi 1995-2017 zaman dilimini kapsayan yıllık veriler ile yapılmıştır. Homojen panel varsayımı altına yapılan çalışma, birim etkili sabit etkiler modeli çerçevesinde standart hatalı dirençli tahminci ile tahmin edilmiştir. Sonuçlara göre, eğitim harcamaları, kişi başına düşen sağlık harcamaları, nüfus, istihdam, ortalama yaşam süresi, öğrenci sayısı ve İnsani Gelişim Endeksi ile Reel GSYİH arasında ilişki bulunmuştur.
Keywords
Abstract
The relationship between human capital and economic growth is a relationship that has been theoretically accepted in the economics literature and tested by empirical studies. In measuring this relationship, whose theoretical basis is explained by the Endogenous Growth Theories, the highest number of education expenditures, number of students, number of academicians, health expenditures, number of schools, number of hospitals, school starting age, learning time, number of patents, number of academic works, fixed investments, Human Development Variables such as Index, Education Index are used. Within the scope of the study, before determining the variables to be used in the model, a wide literature review was conducted and education expenditures, health expenditures per person, total number of students (school + high school + university), number of academicians, fixed investments, Human Development Index, average life expectancy, population, Panel data analysis with employment and Real GDP data was decided. Panel data analysis in the samples of Azerbaijan, Kazakhstan, Uzbekistan, Kyrgyzstan and Tajikistan was made with annual data covering the 1995-2017 time period. The study conducted under the homogeneous panel assumption is estimated with a standard error-resistant estimator within the framework of the unit-effect fixed effects model. According to the results, education expenditures, per capita health expenditures, population, employment, average life expectancy, number of students and Human Development Index were found to be correlated with Real GDP.