Author :
Abstract
Turizm sektörü, gelirleri ve giderleri açısından genel olarak tüm ülkeler için önem taşımakta ve gelirleri giderlerinden fazla olan birçok ülkenin ekonomisine büyük katkı sağlayabilmektedir. Biz bu çalışmamızda Dünya Ekonomik Forumu’nun Akdeniz Ülkelerine ait verilerini kullanarak hiyerarşik kümeleme analizi tekniklerinden biri olan Ortalama Bağlantı Tekniği ile analizlerimizi gerçekleştirdik. Kullandığımız değişkenler, uluslararası turist gelişleri, uluslararası turist gelirleri, gayri safi yurtiçi hâsıla içindeki turizm ve seyahat harcamalarının payı, turizm ve seyahat sektörlerinin istihdam sayıları oldu. Akdeniz Ülkelerine ait 2017 verileri ile ulaştığımız sonuçlarda en üst kümede İspanya ve Fransa, orta düzeyde İtalya ve Türkiye yer alırken, en alt kümede ise diğer Akdeniz Ülkeleri bulunmuştur. 2019 verileri ile tekrar aynı analiz gerçekleştirildiğinde en üst kümede İspanya, İtalya ve Fransa, orta düzeyde Yunanistan ve Türkiye yer almıştır ve yine en alt kümede diğer Akdeniz Ülkeleri bir küme oluşturmuştur. Bu analizlere göre Türkiye’nin, Akdeniz’deki pek çok ülkeyi geride bırakmış olduğu ve İspanya, İtalya ve Fransa’dan sonra bu bölgede iyi bir pozisyona sahip bir konumda olduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
The revenues and expenses of tourism sector are important for all countries in general and can make a great contribution to the economy of many countries whose revenues are higher than their expenses. In this study, we carried out our analysis by using World Economic Forum Data and employed average linkage technique which belongs to hierarchical cluster analysis. Mediterranean Countries were analyzed by using the variables of international tourist arrivals, international tourist expenditures, share of tourism and travel expenditures in gross domestic product and the employment in tourism and travel sectors. According to the data sets of 2017, Spain and France were found to be in the highest cluster, Italy and Turkey took place in the middle level. All of the other Mediterranean Countries were located in the lowest cluster. When the same analysis was conducted with 2019 data sets Spain, Italy and France were again at the top cluster, Greece and Turkey took part in the moderate and all of the other Mediterranean countries were in the lowest cluster. According to this analysis, it was understood that Turkey is better than many Mediterranean Countries in tourism and located in the best position after Spain, Italy and France in this region.
Keywords
- Akpolat, Y. (2006). “Türkiye Turizminin Önemli Pazar Dilimine Yönelik Tutundurma Stratejileri”,
- Akpolat, Y. (2006). “Türkiye Turizminin Önemli Pazar Dilimine Yönelik Tutundurma Stratejileri”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Aktaş, C. (2005). “Türkiye’nin Turizm Gelirlerini Etkileyen Değişkenler İçin En Uygun Regresyon Denklemlerinin Belirlenmesi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2):163-174.
- Aşan, Z. (2007). “Kredi Kartı Kullanan Müşterilerin Sosyoekonomik Özelliklerinin Kümeleme Analiziyle İncelenmesi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17).
- Bahar, O. & Kozak, M. (2005). “Türkiye Turizminin Akdeniz Ülkeleri ile Rekabet Gücü Açısından Karşılaştırılması”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(2):139-152.
- Bahar, O. & Kozak, M. (2006). Turizm Ekonomisi, Detay Yayıncılık, Ankara.
- Bahar, O. (2007). “Bölgesel Kalkınmada Turizm Sektörünün Ekonomik Açıdan Yeri ve Önemi”,Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Güz, (19), Erişim Tarihi: 18.03.2020. https://dergipark.org.tr/tr/pub/musbed/issue/23520/250609
- Barutçugil, S. (1986). Turizm Ekonomisi ve Turizmin Türkiye Ekonomisindeki Yeri, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
- Berberoğlu, C.N. (1988). “Ekonomik Gelişmede Turizm”, Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2):207-218.
- Bhagwati, J. & Srinivason, T. (1979). “Trade Policy and Development”. (Eds., R. Dornbusch & J.Frenkel), International Economic Policy: Theory and Evidence, ss. 1-35, Johns Hopkins University Press, Baltimore.
- Bozok, D. (1996). “Türkiye’ye Yönelik Uluslararası Turizm Talebinin Yapısal Analizi ve Gelişme Stratejileri”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, BAÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Bozok, D. & Köroğlu, A. (2007). “Akdeniz Ülkelerine Yönelik Uluslararası Turizm Hareketleri”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1:146-157.
- Bull, A. (1995, 1998). The Economics of Travel and Tourism, Longman, Melbourne.
- Bulut, E. (2001). “Türk Turizminin Dünyadaki Yeri ve Dış Ödemeler Bilançosuna Etkisi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(3):71-86.
- Croes, R. R. (2006). “A Paradigm Shift to a New Strategy for Small Island Economies: EmbracingDemand Side Economics for Value Enhancement and Long Term Economic Stability”, Tourism Management, 27(3):453-465.
- Çetinbaş H. & Bektaş, Ç. (2008). “Türkiye’de Turizm ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Kısa ve Uzun Dönemli İlişkiler”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(1):37-44.
- DPT, Devlet Planlama Teşkilatı, (2001). SBYKP, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.DPT, Devlet Planlama Teşkilatı, (2007). Dokuzuncu Kalkınma Planı (DKP), Turizm Özel İhtisas Komisyonu, Ankara.
- Dwyer L.; Forsyth P. & Rao P. (2002). “Destination Price Competitiveness: Exchange Rate Changes Versus Domestic Inflation”, Journal of Travel Research, 40(3):328-336.
- Emekli, G. (2006). “Coğrafya, Kültür ve Turizm: Kültürel Turizm”, Ege Coğrafya Dergisi, 15: 51- 59.
- Ersöz, F.; Ersöz, T. & Erkmen, İ. N. (2016). “Dünya’da ve Türkiye’de Ham Çelik Üretimine Bakış”, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 32(2):1-12.
- Gan, G.; Ma, C. & Wu, J. (2007). Data Clustering Theory, Algorithms And Applications (Asa-SıamSeries On Statistics And Applied Probability), SIAM Society for Industrial and Applied Mathematics Publishing, Canada.
- Genç, R. (2018). “Türkiye Turizminin Gelişiminde Avrupa Birliği’nin Rolü ve Önemi: Güncel Bir Bakış”, Çukurova Üniversitesi, İİBF Dergisi, 22(1):67-76.
- Han, J. & Kamber, M. (2001). Data Mining Concepts and Techniques, Morgan Kauffmann Publishers Inc. USA.
- İçöz, O. (2005). Turizm Ekonomisi, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara.
- Kalaycı, Ş. (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
- Kara, O.; Çömlekçi, İ. & Kaya V. (2012). “Turizm Gelirlerinin Çeşitli Makro EkonomikGöstergelerle İlişkisi: Türkiye Örneği (1992-2011)”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1):75-100.
- Karabulut, M.; Gürbüz, M. & Sandal, E. K. (2004). “Hiyerarşik Kluster (Küme) TekniğiKullanılarak Türkiye’de İllerin Sosyo-Ekonomik Benzerliklerinin Analizi”, Coğrafi Bilimler Dergisi, 2(2):65-78.
- Kızılkaya, O.; Sofuoğlu, E. & Karaçor, Z. (2016). “Türkiye’de Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”, Yönetim ve Ekonomi, 23(1):204-215.
- Klein Y. L.; Osleeb J. P. & Viola M. R. (2004). “Tourism-Generated Earnings in the Coastal Zone”, Journal of Coastal Research, 20(4):1080-1088.
- Liu A. & Wall G. (2006). “Planning Tourism Employment: A Developing Country Perspective”, Tourism Management, 27:159- 170.
- Lundberg, D. E.; Stavenga, M. H. & Krishnamoorthy, M. (1995). Tourism Economics, John Wiley & Sons, Inc. New York.
- Jain A. K. & Dubes R. C. (1988). Algorithms for Clustering Data, Englewood Cliffs, Prentice Hall, New Jersey.
- Öz, B.; Taban, S. & Kar, M. (2009). “Kümeleme Analizi ile Türkiye ve AB Ülkelerinin BeşerîSermaye Göstergeleri Açısından Karşılaştırılması”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1):1-30.
- Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, (Çok Değişkenli Analizler), Kaan Kitabevi, Eskişehir.
- Pearce, G. D. (2000), “Tourism Plan Reviews: Methodological Considerations and Issues from Samoa”, Tourism Management, 21:191- 203.
- Proença, S. & Soukiazi, E. (2008). “Tourism as an Economic Growth Factor: a Case Study for Southern European Countries”, Tourism Economics, 14(4):791–806.
- Sandal, E. K. (2009). “Sosyo-Ekonomik Kriterler Bakımından Türkiye, Doğu Avrupa ve Kafkas Ülkelerinin Karşılaştırılması”, Doğu Coğrafya Dergisi, 14(22):89-105.
- Skerritt D. & Huybers T. (2005). “The Effect of International Tourism on Economic Development: An Empirical Analysis”, Asia Pasific Journal of Tourism Research, 10(1):23-43.
- Unur, K. (2002). “Türkiye’nin Ekonomik Etkilerini Ölçmede Kullanılan Yöntemler ve Türkiye’ninAktif Dış Turizm Gelirlerinin Ölçümü İçin Bir Model Önerisi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Taysunov, D. (2010). “Türkiye Rusya Arasında Tatil Turizmi: Rus Turistlerin Türkiye’yi TercihEtme Nedenlerine İlişkin Bir Araştırma”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz EylülÜniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Uluslararası İşletmecilik Programı, İzmir.
- Tekin, B. (2015). “Temel Sağlık Göstergeleri Açısından Türkiye’deki İllerin Gruplandırılması: Bir Kümeleme Analizi Uygulaması”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2): 389-416.
- Toivonen T. (2002), “Regional Development of Finish Tourism at the End of the 1990s: Some Considerations”, Tourism and Hospitality Research, 3(4):331–342.
- WEF, World Economic Forum, (2017). The Travel & Tourism Competitiveness Report 2017.WEF, World Economic Forum, (2019). The Travel & Tourism Competitiveness Report 2019. Yarcan S. (1998). Turizm Endüstrisinin Yapısı, Boğaziçi Üniversitesi Yayını, İstanbul.
