Gastronomi Turizminin Destinasyon Markalaşması ve Pazarlama Faaliyetlerindeki Önemi: İzmir İli Örneği
Author :
Abstract
Destinasyonlarda gastronomi, kaliteli gıda üretiminden sunumuna, otel veya turizm şirketlerine ve ülke markasının tanıtımına kadar tüm değer zinciri için değer yaratan, zenginlik ve istihdam yaratılmasına katkı sağlayan stratejik bir sektör haline gelmektedir. Bu bağlamda özellikle destinasyona özgü yerel gastronomik ürünler ziyaretçileri ya da turistleri gastronomi turizmine yönlendirmektedir. Gastronomi turizmi yerel yaşamın ayrılmaz bir parçasını oluşturmaktadır ve bir bölgenin tarihi, kültürü, ekonomisi ve toplumu tarafından şekillendirilmektedir. Gastronomi turizmi bölge, halkı, kültürü ve mirası ile doğrudan bir bağlantı kurarak ziyaretçi deneyimini zenginleştirecek doğal bir potansiyele sahiptir. Rekabet avantajı kazanmak amacıyla dünya çapında giderek daha fazla destinasyon, kendilerini gastronomi turizmi destinasyonları olarak konumlandırmak ve pazarlamak istemektedir. Etkili bir konumlandırma ve pazarlama sonucunda da ziyaretçilerin ilgisini çekebilen destinasyonlar markalaşmaktadır.
Bu çalışmanın örnek kenti olan İzmir destinasyonu yerli ve yabancı ziyaretçilerin yoğun ilgisini çekebilen, kitle turizmi kapsamında markalaşmış bir destinasyon olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla İzmir’de gastronomi turizminin destinasyon markalaşmasına etkisini değerlendirmek ve pazarlama bağlamında önerilerde bulunmak amaçlanmaktadır. Bu amaçla, tez çalışmasında nicel araştırma kapsamında İzmir kentini ziyaret eden yerli ve yabancı turistlerle talep yönlü yüzyüze anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin analizleri sonucunda gastronomi turizminin destinasyon markalaşmasına etkisi kanıtlanmış fakat bu etkinin İzmir’de özellikle günümüzde yeterli düzeyde ve güçlü olmadığı sonucu ortaya çıkmıştır.
Keywords
Abstract
For many destinations, gastronomy is becoming a strategic factor contributing the entire value chain, from the production of quality food to its presentation, hotel or tourism companies and the promotion of the country's brand, also helps the creation of wealth and employment. Within this context, especially local gastronomic products specific to the destination direct visitors or tourists to gastronomic tourism. Gastronomy tourism forms an integral part of local life and is shaped by the history, culture, economy and society of a destination. Gastronomy tourism has the natural potential for enrichment of the visitor experience by establishing a direct link with the region, its people, culture and heritage. In order to gain competitive advantage, more and more destinations around the world want to position and market themselves as gastronomic tourism destinations. As a result of effective positioning and marketing, destinations being able to attract the attention of visitors become valuable brands as destinations.
The city of İzmir as a destination, the model city of this study, is accepted as a branded destination within the scope of mass tourism, attracting attention of domestic and foreign visitors. Therefore, it is aimed to evaluate the effect of gastronomy tourism on destination branding in İzmir and to make suggestions in the context of marketing. For this purpose, a demand-side face-to-face survey was conducted with domestic and foreign tourists visiting the city of Izmir. As a result of the analysis of the data obtained, the effect of gastronomic tourism on destination branding has been revealed, however it was also noted that this effect is not sufficient and strong for İzmir.
Keywords
- 1. Aaker, D. A., Kumar, V. & Day, G. S. (2007). Marketing Research, 9. Edition, John Wiley & Sons, Danvers.
- 2. Acar, Y. (2018). “Türkiye’deki Coğrafi İşaretli Ürünlerin Destinasyon Markalaması Kapsamında Değerlendirilmesi”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2): 163-177.
- 3. Altıntaş, V. & Hazarhun, E. (2020). “İzmir’in Gastronomi Turizmi Potansiyeline Turist Rehberlerinin Bakış Açıları”, International Journal of Applied Economic and Finance Studies, 5(2): 13-36.
- 4. Aslan, Z., Güneren, E. & Çoban, G. (2014). “Destinasyon Markalaşma Sürecinde Yöresel Mutfağın Rolü: Nevşehir Örneği”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(4): 3-13.
- 5. Aydoğdu, A., Özkaya Okay, E. & Köse, Z. C. (2016). “Destinasyon Tercihinde Gastronomi Turizmi'nin Önemi: Bozcaada Örneği”, Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2): 120-132.
- 6. Batat, W. (2020). “The Role of Luxury Gastronomy in Culinary Tourism: An Ethnographic Study of Michelin-Starred Restaurants in France”, International Journal of Tourism Research, 1-14.
- 7. Chauhan, H. (2020). “Importance of Gastronomy Tourism in Making Jaunsar Bawar a Destination Brand”, Sambodhi (UGC Care Journal), 43(3): 57-65.
- 8. Crompton, J. L. (1992). “Structure of Vacation Destination Choice Sets”, Annals of Tourism Research, 19(3): 420-434.
- 9. Daşdemir, A. (2020). “Gastronomi Turizmi Kapsamında Yerel Yiyecek Tüketim Motivasyonlarının Yerli Turistlerin Tekrar Ziyaret Etme Niyetlerine Etkisinin Belirlenmesi: Van kahvaltısı örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
- 10. Du Rand, G. E. & Heath, E. (2006). “Towards a Framework for Food Tourism as an Element of Destination Marketing”, Current issues in tourism, 9(3): 206-234.
- 11. Ellis, A., Park, E., Kim, S. & Yeoman, I. (2018). “What is food tourism?”, Tourism Management (68): 250-263.
- 12. Erdoğan, S. & Özdemir, G. (2018). “İzmir Destinasyonu’nda Gastronomi Turizmi Üzerine Bir Araştırma”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 249- 272.
- 13. Erkmen, E. (2018). “Yerel Mutfak Deneyiminin Tüketici Temelli Destinasyon Marka Denkliğine Etkisi”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6/2(2018): 143-162.
- 14. Gajić, T., Popov Raljić, J., Blesić, I., Aleksić, M., Vukolić, D., Petrović, M. D., Yakovenko, N. V. & Sikimić, V. (2021). “Creating Opportunities for the Development of Craft Beer Tourism in Serbia as a New Form of Sustainable Tourism”, Sustainability, 13(16): 8730.
- 15. Hakkıtanır, G. & Bulut, Y. (2021). “Samsun İlinin Gastronomi Turizmine Yönelik Paydaş Görüşlerinin Değerlendirilmesi”, Journal of Hospitality and Tourism Issues, 3(1): 68-88.
- 16. Hanžek, M. & Sušić, G. (2020). “Gastronomy Tourism and Destination Branding: The Study of Michelin- Starred Restaurants in Croatia”, 5th International Thematic Monograph: Modern Management Tools and Economy of Tourism Sector in Present Era, 211-225.
- 17. İlban, M. O., Liceli, M. T. & Dorak, B. (2021). “Türkiye’nin Coğrafi Bölgelerinde Turistik Destinasyon Markalaşmasına Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi”, Turizm ve İşletme Bilimleri Dergisi, 1(1): 84-95.
- 18. Karim, S. A. & Chi, C. G.-Q. (2010). “Culinary Tourism as a Destination Attraction: An Empirical Examination of Destinations‘ Food Image”. Journal of Hospitality Marketing & Management, 19(6): 531555.
- 19. Kaya, M. & Keleş, M. Ç. (2019). “Destinasyon Markalaşmasında Gastronomik Ürünlerin Rolü: Bafra İlçesi Örneği”, Ege Coğrafya Dergisi, 28(2): 227-240.
- 20. Kesici, M. (2012). “Kırsal Turizme Olan Talepte Yöresel Yiyecek ve İçecek Kültürünün Rolü”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23): 33-37.
- 21. Kivela, J. & Crotts, J. C. (2005). “Gastronomy Tourism: A Meaningful Travel Market Segment”, Journal of Culinary Science&Technology, 4(2/3): 39-55.
- 22. Kukanja, M. & Pestek, A. (2020). “Development of Slovenia’s Gastronomy-from Peasant Food to the European Region of Gastronomy 2021”, In Pestek, A., Kukanja, M. & Renko, S. (Eds), Gastronomy for Tourism Development, Emerald Publishing Limited, Bingley, 109-131.
- 23. Mak, A. H. N., Lumbers, M., Eves, A. & Chang, R.C.Y. (2017). “The Effects of Food-related Personality Traits on Tourist Food Consumption Motivations”, Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(1): 1-20.
- 24. Mesci, Z. & Bakır, E. B. (2020). “Destinasyon Markalaşmasına Yönelik Paydaş Analizi: Akçakoca Örneği”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(44): 1323-1341.
- 25. Moscardo, G. (1996). “Mindful Visitors-Heritage and Tourism”, Annals of Tourism Research, 23(2): 376- 397.
- 26. Oğuz, S. & Kamil, U. (2018). “Gastronomi Turizminde Gelişmişlik Göstergeleri Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerliliği ve Güvenilirliği”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(1): 409-429.
- 27. Özdamar K. (2002). Paket Programlarla İstatistiksel Veri Analizi-1. 4. Baskı. Kaan Kitabevi, Eskişehir.
- 28. Özmen, R. (2019). “Destinasyon Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Turizmi: Çanakkale Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
- 29. Prideaux, B. & Cooper, C. (2002). “Marketing and Destination Growth: A Symbiotic Relationship or Simple Coincidence”, Journal of Vacation Marketing, 9(1): 35-51.
- 30. Qu, H., Kim, L. H. & Im, H. H. (2011). “A Model of Destination Branding: Integrating the Concepts of the Branding and Destination Image”, Tourism Management, 32(3): 465-476.
- 31. Richards, G. (1996). “The Scope of Significance of Cultural Tourism”. (Ed. G. Richards). Cultural Tourism in Europe, 19-45, CAB International, United Kingdom.
- 32. Saurabh, K. D. & Girish, P. (2022). “Gastronomic Tourism Experiences and Experiential Marketing”, Tourism Recreation Research, 47(3): 217-220.
- 33. Suna, B. & Alvarez, M. D. (2021). “The Role of Gastronomy In Shaping the Destination’s Brand İdentity: An Empirical Analysis Based On Stakeholders’ Opinions”, Journal of Hospitality Marketing & Management, 30(6): 738-758.
- 34. Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). “Using Multivariate Statistics (6th ed.)”, Boston: Allyn and Bacon.
- 35. UNWTO, World Tourism Organisation. (2004). “Destination Marketing for the 21st Century”, http://www.world-tourism.org/ Erişim Tarihi: 03.04.2022.
- 36. Uysal, M. & Hagan, L. A. R. (1993). “Motivation of Pleasure Travel and Tourism”. (Eds. Khan, M., O. Olsen & T. Var), VNR’s Encyclopedia of Hospitality and Tourism, pp. 798-813, Van Nostrand Reinhold, New York.
- 37. Üzülmez, M. (2021). “Yöresel Mutfak ile Destinasyon ve Gastronomi Turizmi Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir İnceleme”, Journal of Hospitality and Tourism Issues, 3(1): 23-36.
- 38. Vukolic, D., Gajic, T. & Gamor, E. (2021). “The Importance of Tourist’s Perception of Restaurant’s Offer in Banja Luka”, The Eight International Academic Conference, Banja Luka, 401-411.
- 39. Witt, A. & Wright, P. (1992). “Tourist Motivation: Life After Maslow”. (Eds. P. Johnson & B. Thomas), Choice and Demand in Tourism, pp. 33-56, Thomson Learning, London.
- 40. Yanbollu Yıldırım, T. (2021). “Destinasyon Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Turizmi: Buldan Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
- 41. Yaşlıoğlu, M. M. (2017). “Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46 (Special Issue/Özel Sayı): 74-85.
- 42. Yu, C. E. & Sun, R. (2019).“The role of Instagram in the UNESCO’s Creative City of Gastronomy: A Case Study of Macau”, Tourism Management, 75, 257-268.
- 43. Zağralı, E. & Akbaba, A. (2015). “Turistlerin Destinasyon Seçiminde Yöresel Yemeklerin Rolü: İzmir Yarımadasını Ziyaret Eden Turistlerin Görüşleri Üzerine Bir Araştırma”, Journal of Yaşar University, 10(40): 6633-6644.
