ORGANİK ÜRÜN TÜKETİMİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER: TÜKETİCİLERİN TUTUMLARININ GÜMÜŞHANE ÖLÇEĞİNDE BELİRLENMESİ
Author :
Abstract
Dünya nüfusunun hızla artması ve endüstriyel alanda yaşanan hızlı değişim, insanları birim alandan daha fazla ürün elde etmeye yöneltmiş, zaman içinde kimyasal gübre ve ilaç kullanımın yaygınlaştırılması verimliliği de artırmıştır. Fakat bu durum toprağın kirlenmesine yol açmış, doğayı ve doğadaki tüm canlıların geleceğini tehdit eder boyutlara ulaşmıştır. Son yıllarda, çevresel faktörlerin önem kazanmasıyla birlikte gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkeler, geleneksel üretim tekniklerinin neden olduğu tahribatı engelleyecek birtakım üretim teknikleri uygulamaya koymuşlardır. Organik tarım işte bu noktada ortaya çıkmış, sağlıklı beslenebilme ve güvenilir gıda tüketme isteği organik ürünlere olan ilgiyi artırmıştır. Bu çalışma da, Gümüşhane kent merkezinde yaşayan tüketicilerin organik ürünlere yönelik bakış açıları sorgulanmakta; ayrıca organik ürün satın almaya yönelik tüketicilerin tutum ve davranışlarında hangi faktörlerin etkili olduğu belirlenmeye çalışılmaktadır. Bu amaçla harcamalarını Gümüşhane merkez ilçe sınırları içerisinde gerçekleştiren 480 organik ürün tüketicisine yönelik bir anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Çalışmada elde edilen veriler, SPSS programında faktör ve güvenilirlik analizine tabi tutulmuştur. Verilerin analizinde; bağımsız gruplar için t- testinden ve Tek Yönlü Varyans Analizinden (ANOVA) yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular, organik ürünlerin toplum tarafından yeterince kabul görmediğini ortaya koymaktadır. Dolayısıyla, günümüz pazarlarında organik ürünlerle ilgili yazılı ve görsel reklam kampanyalarına, pazarlama altyapısının geliştirilmesine ve tüketicinin bilgilendirilmesine ve güven artırıcı çalışmaların yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Sonuç olarak, Organik tarım günümüze kadar oldukça karmaşık ve pahalı bir üretim süreci geçirdiğinden gereken ilgiyi görememiş, organik üretim iç pazar göz ardı edilerek dış talebe yönelik olarak ortaya çıkmıştır. Bu olumsuz durum, planlı ve uzun süreli çalışmalarla, iç pazarda tüketici talebinin artırılması ya da tüketici bilincinin oluşturulması yoluyla çözümlenebilir.
Keywords
Abstract
With the rapid increase of the world's population and rapid change experienced in the industrial field; people are inclined to get more production per unit area, and the widespread use of chemical fertilizer and pesticide has increased efficiency. But, this situation has led to the contamination of the soil and has reached a point where it is threatening the future of all living beings in nature. In recent years, with environmental factors gaining importance, developed or developing countries have been implementing a set of production techniques in order to restrain the devastation caused by traditional production techniques. Organic agriculture has emerged at this juncture; demand for healthy nutrition and safe food consumption has increased public interest towards organic products.In this study, point of views of the consumers living in the city center of Gümüşhane for the organic products are questioned; besides, it is attempted to determine the effective factors in attitude and behavior of the consumers to buying organic product. To this end, a poll was conducted with 480 organic product consumers who make purchases within the boundaries of Gümüşhane central district. In the study, the data obtained were subjected to factor and reliability analysis in SPSS program. For data analysis; One-Way Analysis of Variance (ANOVA) and t-test for independent groups were used. The findings from the research have revealed that organic products are not sufficiently accepted by the society. Therefore, in today's markets, it is necessary to conduct written and visual advertising campaigns in regard to the organic products, develop the marketing infrastructure and inform the consumer and perform confidence building works. As a result, since organic agriculture has undergone a very complex and expensive production process so far, it has not received the necessary interest, and organic production has emerged for foreign demand ignoring the domestic market. This negative condition can be solved with planned and long-term works, by means of increasing the consumer demand in domestic market or creating consumer awareness.
Keywords
- Ak, İ. (2004). “Apolyont Doğal Tarım ve Hayvancılık Projesi”, I.Uluslararası Organik Hayvansal
- Ak, İ. (2004). “Apolyont Doğal Tarım ve Hayvancılık Projesi”, I.Uluslararası Organik Hayvansal Üretim ve Gıda Güvenliği Kongresi. 28 Nisan–1 Mayıs, 2004, s.144.
- Armağan, G. & Özdoğan, M. (2005). “Ekolojik Yumurta ve Tavuk Etinin Tüketim Eğilimleri ve Tüketici Özelliklerinin Belirlenmesi”, Hayvansal Üretim, 46(2):14-21
- Bayram, B.; Yolcu, H. & Aksakal, V. (2007). “Türkiye’de Organik Tarım ve Sorunları”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 38(2):203-206
- Çelik, S. (2013). “Kimler, Neden Organik Gıda Satın Alıyor? Bir Alan Araştırması” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30:93-108.
- Doğan, H. G. & Gürel, E. (2016). “Kırşehir İli Merkez İlçede Yaşayan Tüketicilerin Organik ÜrünTüketimindeki Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi”, Gaziosmanpasa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33 (2):147-156
- Erdoğan, İ. (1998). Araştırma Dizaynı ve İstatistik Yöntemleri, Emel Matbaası, Ankara.
- Eryılmaz, G. A.; Demiryürek, K. & Emir, M. (2015). “Avrupa Birliği ve Türkiye’de Organik Tarım ve Gıda Ürünlerine Karşı Tüketici Davranışları”, Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, s.199-206
- Güven, S. & Pekmezci, P. (2015). “Tüketicilerin “Organik Ürünler”e Bakışı ve Tüketicileri Organik Ürünlere Yönlendiren Motivasyonlar”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, s.1-12
- İçli, G. H.; Anıl, N. K. & Kılıç, B. (2016). “Tüketicilerin Organik Gıda Satın Alma TercihleriniEtkileyen Faktörler”, Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5( 2):93-İnci, H.; Karakaya, E. & Şengül, A.Y. (2017). “Organik Ürün Tüketimini Etkileyen Faktörler(Diyarbakır İli Örneği)”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 20(2):137-147
- Kaçur, L. L. (2009). “Erciyes Üniversitesi İİBF Akademik ve İdari Personeli İle İİBF İşletmeGündüz ve İkinci Öğretim Öğrencilerinin Organik Ürünleri Algılamaları” , Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33:249-277
- Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi (11. Baskı), Nobel Yayınları, Ankara.
- Kızıloğlu, R.; Kızılaslan, H. & Dölek, G. (2013). “Ekolojik Yumurta ile Endüstriyel YumurtaTüketim Tercihlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma: Tokat İl Merkez Örneği”, Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 24(B):20-28
- Lea, E. L. & Worsley, T. T. (2005). “Australians Organic Food Beliefs, Demographics and Values”, British Food Journal, 107(11):855-869.
- Naspetti, S. & Zanoli, R. (2009). “Organic Food Quality and Safety Perception Throughout Europe”, Journal of Food Products Marketing, 15 (3):249-266.
- Sarıkaya, N. (2007), “Organik Ürün Tüketimini Etkileyen Faktörler ve Tutumlar Üzerine Bir Saha Çalışması”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(14), s.110-125.
- Onurlubaş, E. & Doğan, H. G. (2016). “Türkiye’de Organik Ürün Tüketiminin Mevcut Durumu ve Tüketici Eğilimleri”, Akademik Bakış Dergisi, 54, s.353-367
- Özgen, P. & Yeşiloğlu, H. (2015). “Organik Gıda Müşterilerinin Tüketim Davranışlarının YaşamTarzı Değişkeni Çerçevesinde İncelenmesi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, s.17-2
- Williams, P. R. D. & Hammitt, J. K. (2000). “A Comparison of Organic and Conventional Fresh Produce Buyers In The Boston Area” Risk Analysis, 20 (5):735-746.
- Zengin, M. (2007). Organik Tarım. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü, Konya: Hasad Yayıncılık, 136s.
- http://www.tarimsalistatistik.com/tr-TR/organik-tarim, (10.09.2017)
- http://www.tarim.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BUGEM.pdf. (11.09.2017)
