Türkiye’de Teknokentlerde Yürütülen Ar-Ge Faaliyetleri: Kalkınma Planları Bağlamında Bir Değerlendirme
Author :
Abstract
Küreselleşme süreci ile birlikte ekonomi politikalarında ve üretim süreçlerinde teknoloji daha önemli bir konuma gelmiştir. Her geçen gün hızla gelişen teknoloji çağı, ülkeleri ve firmaları Ar-Ge yatırımları ile teknoloji geliştirmeye yöneltmiştir. Ülkeler yürüttükleri Ar-Ge çalışmalarının çıktılarıyla bu dönemde ekonomik olarak önemli avantajlar sağlamışlardır. Türkiye’de 1980’li yıllardan sonra küresel rekabette yer alabilmek için üretim süreçlerinde bilim ve teknolojiye daha çok önem vermiş ve kamu bütçelerinde bu alanlara önemli paylar ayırmışlardır. Söz konusu bu önem için öncelikle büyümeyi ve karlılığı sürekli bir hale getirebilmek hedeflenmiş ve bu doğrultuda beş yıllık kalkınma planları içerisinde çeşitli teknoloji politikaları ve hedefleri belirlenmiştir. Çalışmada 1979-2023 yıllarını kapsayan sekiz tane kalkınma planı ve Teknokent ile Ar-Ge kavramları açıklanmış, kalkınma planları neticesinde hedeflenen üniversite sanayi iş birlikleri, Ar-Ge ve teknoloji geliştirme hedefleri veriler ile değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Türkiye’nin uluslararası piyasalarda gelişmiş ülkeler ile rekabet edebilmek için Ar-Ge yatırımlarına ve faaliyetlerine yatırımları arttırılmalı, Fikri ve Sınai Mülkiyet Verilerinin istenilen düzeye ulaşamadığı bu doğrultuda teşvik uygulamalarının ve teknoloji politikalarının iyileştirilmesine ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
Technology has become more important in economic policies and production processes, with the globalization process. The age of technology, which is developing rapidly day by day, has led countries and companies to develop technology with R&D investments. Countries have provided significant economic advantages in this period with the outputs of their R&D studies. After the 1980s, Turkey gave more importance and a share of the budget to science and technology in the production processes to take part in the global competition. Various technology policies and targets have been determined within the five-year development plan to make growth and profitability continuous, In the study, eight development plans covering the years 1979-2023 and Technocity and R&D concepts were explained, and university-industry collaborations, R&D, and technology development targets targeted as a result of development plans were evaluated with data. As a result, Turkey's investments in R&D investments and activities should be increased to compete with developed countries in international markets.
Keywords
- T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2022). https://www.sanayi.gov.tr/istatistikler/istatistiki-
- T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2022). https://www.sanayi.gov.tr/istatistikler/istatistiki- bilgiler/mi0203011502,02.21.2022.
- T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2022) https://www.sanayi.gov.tr/istatistikler/istatistiki- bilgiler/mi0203011501, 02.23.2022.
- Bilbao, O. B. & Rodríguez, P. A. (2004). From R&D to Innovation and Economic Growth in the EU. Growth and Change, 434‐455.
- Cohen, W. M. & Levinthal, D. A. (1989). Innovation and Learning: the Two Faces of R&D. The Economic Journal, 569-596.
- Dorobek, J. C. (2006). Research and development. Industrial Research Institute Inc.
- Kaymakçı, O. (2006). Yeni Ekonomi Rekabet Piyasa ve Ar-Ge. İçinde N. Kargı (Der.), Bilgi Ekonomisi (ss. 1- 40). Ekin Yayınevi.
- Kiper, M. (2007). Bilgi ve Teknoloji Üretimindeki Yeni Yaklaşımlar ve Bu Kapsamda Üniversite-Sanayiİşbirliği. İçinde R. Yıldız, & H. Atik (Ed.), Üniversitelerdeki Araştırma ve Uygulama Merkezlerinin İşlevselliği: Üniversite-Sanayi İşbirliğinin Yeniden Yapılandırılmasının Gereklilikleri (ss. 143-164). Detay Yayıncılık.
- Kiper, M. (2010). Dünyada ve Türkiye’de Üniversite-Sanayi İşbirliği ve Bu Kapsamda Üniversite-Sanayi Ortak Araştırma Merkezleri Programı (ÜSAMP), Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Yayınları.
- OECD. (2022).Gross domestic spending on R&D : https://data.oecd.org/rd/gross-domestic-spending-on-r-d.htm, 05.02.2022.
- Özeroğlu, A. İ. (2011). Türkiye’de Ar-Ge Düzenlemeleri ve Uygulamaları. İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (36), 105-114.
- T.C Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2022). Teknoloji Geliştirme Bölgeleri İstatistikleri : https://www.sanayi.gov.tr/istatistikler/istatistiki-bilgiler/mi0203011501, 27.02.2022.
- Tepe, S. & Zaim, A. (2016). Türkiye ve Dünyada Teknopark Uygulamaları: Teknopark İstanbul Örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (29), 3-43.
- The World Bank. (2022). https://data.worldbank.org/indicator/TX.VAL.TECH.MF.ZS?locations=TR&view=chart, 05.02.2022.
- TÜİK. (2022). Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Araştırması :https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Arastirma-Gelistirme-Faaliyetleri-Arastirmasi-2020-37439, 26.02.2022.TÜİK. (2022). Merkezi Yönetim Bütçesinden AR-GE Faaliyetleri İçin Ayrılan Ödenek ve Harcamalar: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Merkezi-Yonetim-Butcesinden-AR-GE-Faaliyetleri-Icin-Ayrilan-
- Odenek-ve-Harcamalar-2021-37448, 28.02.2022.
- TÜİK. (2022). Central Government Budget Appropriations and Outlays on R&D: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=37448&dil=2, 05.02.2022.
- Türkiye Cumhuriyeti Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2022). Kalkınma Planları : https://www.sbb.gov.tr/kalkinma- planlari/, 22.02.2022.
- Ünal, T. & Seçilmiş, N. (2013). Ar-Ge Göstergeleri Açısından Türkiye ve Gelişmiş Ülkelerle Kıyaslaması. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 1 (1), 12-25.
